بزرگنمایی:

ایران مراسم نیوز: ایران مراسم نیوز: یک فعال اکوسیستم استارتاپی، با اشاره به اینکه هنوز شرایط برای ترغیب مردم عادی، به سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها به صورت کامل آماده نیست، گفت: نمایشگاه تراکنش ایران، به عنوان مهم‌ترین رویدادی که در 6 ماهه دوم سال به بحث استارتاپ‌ها می‌پردازد، فضای مناسبی برای طرح بایدها و نبایدهای مباحث جدیدی چون تامین مالی جمعی است.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری-تحلیلی ایران مراسم نیوز، به نقل از فابانیوز، موضوع تامین مالی جمعی یا کرادفاندینگ، چند سالی است که در ایران به عنوان مدل جدیدی برای جذب سرمایه کسب و کارهای کوچک و نوپا مطرح شده است. این روش که در دنیا، روش‌های جاافتاده و متنوعی دارد، به دلیل برخی تجربه‌های تلخ در کشور، با احتیاط‌ها و سختگیری‌هایی از سوی سازمان فرابورس، به عنوان نهاد رگولاتوری مرتبط، مواجه بود. 

این سازمان سال گذشته دستورالعملی را برای فعالیت پلتفرم‌های تامین مالی صادر کرد که با انتقاداتی از سوی فعالان این حوزه مواجه شد. با وجود این و پس از کش و قوس‌های فراوان، به تازگی چند سامانه توانسته‌اند مجوز فعالیت در حوزه کرادفاندینگ را دریافت کنند. 

سینا قدس قائم مقام مدیرعامل گروه پیشگامان کارن، در گفت‌وگو با فابانیوز، ضمن تشریح فعالیت این گروه در مورد دلایل طولانی شدن روند صدور مجوز و نوع تعامل سازمان فرابورس با پلتفرم‌ها توضیح داده است. 

تسهیل ارتباط میان سرمایه‌گذاران و استارتاپ‌ها

قدس، کارکرد گروه پیشگامان کارن را تسهیل ارتباط میان سرمایه‌گذاران و استارتاپ‌ها دانست و افزود: تیم‌های استارتاپی با ثبت‌نام در سامانه کارن، وارد فرایند ارزیابی اولیه می‌شوند، آنهایی که از نظر شاخص‌های فنی، حقوقی، مالی و کسب و کاری، تاییدیه‌های لازم را به دست‌‌ آورند، از طریق درج در وبسایت یا حضور در رویدادهای سرمایه‌گذاری چون کافه سرمایه، به سرمایه‌گذاران معرفی خواهند شد.  

وی ادامه داد: گروه پیشگامان کارن تا زمان انعقاد قرارداد، در کنار دو طرف خواهد بود و تلاش می‌کند کیفیت ارتباط و تعامل میان استارتاپ‌ها و سرمایه‌گذاران را افزایش دهد. 

تجربیات تلخ گذشته و طولانی شدن مسیر صدور مجوز

این فعال اکوسیستم استارتاپی، یکی از ابزارهای جذب سرمایه را تامین مالی جمعی یا کرادفاندینگ دانست و گفت: موافقت اصولی سازمان فرابورس با این روش، به تازگی صادر شده است و تعدادی از شرکت‌ها توانسته‌اند مجوز فعالیت در این حوزه را دریافت کنند.
 
وی افزود: به دلیل سابقه منفی‌ای که نسبت به تجربیات مشابه در گذشته وجود داشت؛ به گونه‌ای که شرکت‌هایی سرمایه مردم را جمع کرده‌ بودند اما پروژه آنها به سرانجامی نرسیده و سرمایه افراد بر باد رفته بود، فرابورس ناچار شد که پیش از ارائه مجوز فعالیت‌ به پلتفرم‌ها، زیرساخت‌هایی را برای فعالیت آنها ایجاد کند. 

قدس ادامه داد: هدف رگولاتور از بررسی‌های دقیق و طولانی‌مدت، جلوگیری از تکرار اتفاقاتی بود که ممکن بود به کل کار آسیب برند؛ اکنون این امر در جهان ثابت شده است که کرادفاندینگ می‌تواند روش مناسبی برای تامین سرمایه باشد اما اگر در ایران، اتفاقات بد دیگری در این حوزه رخ دهد، ممکن است مسیر فعالیت پلتفرم‌ها تا حد زیادی مسدود شود. 

قائم مقام مدیرعامل گروه پیشگامان کارن گفت: به همین دلیل، سخت‌گیری‌های اولیه در این حوزه الزامی بود و در نتیجه مسیر صدور مجوز طولانی شد. فرابورس اکنون زیرساخت‌های وب‌سایتی و اوراق مشارکت را فراهم کرده است؛ به گونه‌ای که مردم می‌توانند در برابر سرمایه‌ای که در اخیتار استارتاپ‌ها قرار می‌دهند، اوراق مشارکت دریافت کنند.  

ترس سازمان فرابورس از تکرار تجربه‌های بد؛ دلیل الزام پلتفرم‌‌ها به همکاری با نهادهای مالی

قدس، با اشاره به دو موردی که در مقطع انتشار دستورالعمل سازمان فرابورس، به انتقاداتی از سوی مدیران پلتفرم‌های تامین مالی جمعی منجر شد، گفت: یکی از این انتقادات، اجبار سامانه‌ها به مرتبط شدن با یک نهاد مالی بود. 

وی دلیل این تصمیم رگولاتوری را همان تجربیات تلخ گذشته دانست و افزود: به این ترتیب، نهاد مالی به عنوان ناظر، بر فعالیت پلتفرم‌ها نظارت می‌کند. 

قائم مقام مدیرعامل گروه پیشگامان کارن ادامه داد: فلسفه کرادفاندینگ، جمع‌آوری سرمایه‌های اندک مردم عادی است و این امر با کارکرد نهادهای مالی و سرمایه‌گذاری تفاوت دارد. به همین دلیل اجبار پلتفرم‌ها به فعالیت در زیر سایه آنها، بدون اشکال نیست. 
 
قدس گفت: البته سازمان فرابورس، از سامانه‌های فعال در این حوزه خواسته است، تا دهم آبان ماه انتقادات خود را نسبت به دستورالعمل صادر شده، اعلام کنند. بر این اساس، متن فعلی فقط پایه اولیه برای برای کلید خوردن فعالیت آنها است و قرار نیست نسخه نهایی باشد؛ بلکه به تدریج با نظرخواهی از خود پلتفرم‌ها اصلاح می‌شود. 

تلاش برای رفع ایرادات شرعی مدل وام فرد به فرد

این فعال اکوسیستم استارتاپی، یکی دیگر از انتقادات مطرح شده را ممنوعیت وام فرد به فرد دانست و افزود: این مدل، به دلیل ایرادات شرعی که به آن وارد شده، به شیوه‌ای که در دنیا مرسوم است، قابلیت عملی شدن در ایران را ندارد.  

وی ادامه داد: بررسی‌هایی در حوزه «ضمانت» در حال انجام است که مشخص شود آیا می‌توان از این امکان برای عملی کردن وام فرد به فرد استفاده کرد یا خیر، اما هنوز به نتیجه نرسیده است.

 
قدس بیان کرد: بررسی‌ها در این حوزه، با مشورت پلتفرم‌ها ادامه دارد؛ اگر نهادهای ذی‌ربط بتوانند به مدلی برسند که از نظر شرعی مشکلی نداشته باشد، بدون شک فرابورس هم از اجرایی کردن آن استقبال می‌کند. 

کرادفاندینگ به تنهایی برای تامین مالی کافی نیست

قائم مقام مدیرعامل گروه پیشگامان کارن، در مورد احتمال موفقیت روش‌های تامین مالی جمعی در ایران، گفت: اکنون شرایط به گونه‌ای نیست که بتوان مردم عادی را به راحتی ترغیب به سرمایه‌گذاری روی استارتا‌پ‌ها کرد؛ افراد باید رسیک‌های موجود در این اکوسیستم را بشناسند.
 
وی افزود: ایرانیان به بحث خیریه و کار معنونی عادت دارند اما هنوز با فضای استارتاپی بیگانه‌اند، در حالی که این فضا کار خیر نیست و نوعی کسب و کار محسوب می‌شود؛ بنابراین قرار است به مرحله درآمدزایی برسد.    

قدس ادامه داد: آشنایی با چنین مباحثی، به فرهنگسازی گسترده‌ای نیاز دارد که مراحل ابتدایی آن آغاز شده است و صدا و سیما نیز در برخی برنامه‌های خود به چنین مباحثی می‌پردازد، اما باید کارهای بیشتری در این حوزه انجام شود. 
 
قائم مقام مدیرعامل گروه پیشگامان کارن، گفت: در شرایط کنونی، نمی‌توان انتظار داشت همه سرمایه مورد نیاز یک استارتاپ از طریق کرادفاندینگ تامین شود؛ حتی اگر چنین حالتی غیرممکن نباشد، تحقق آن بسیار سخت است.

وی تاکید کرد: کرادفاندینگ می‌تواند در کنار روش‌های دیگر، یکی از مدل‌های تامین مالی استارتاپ‌ها باشد و همچنین در معرفی محصول آنها به کاربران و بازارسازی نیز موثر است.  

قدس ادامه داد: مدل‌های تامین مالی جمعی، هنوز در ایران چندان آزمایش نشده‌اند؛ به همین دلیل مشخص نیست که ایرانیان به چه نوع کسب و کارهایی برای سرمایه‌گذاری با این روش اقبال بیشتری نشان می‌دهند، اما بر اساس تجربیات جهانی، استارتاپ‌های محصول‌محور به این دلیل که مردم می‌توانند نتیجه کار را ببینند، از شانس بیشتری برای موفقیت در تامین مالی جمعی برخوردار هستند.

این فعال اکوسیستم استارتاپی افزود: همچنین احتمال جذب سرمایه برای آنهایی که با مشتری نهایی سر و کار دارند و در اصطلاح B2C هستند، بیشتر است. 

فرابورس به دنبال تک‌صدایی نیست

قائم مقام مدیرعامل گروه پیشگامان کارن، در مورد نوع تعامل فرابورس با پلتفرم‌ها، توضیح داد: این سازمان، تا چندی پیش، فاصله زیادی از فضای کرادفاندینگ داشت اما در مدت اخیر تلاش کرده است جلساتی را با فعالان این حوزه و همچنین نمایندگانی از دیگر نهادهای دولتی و حاکمیتی مرتبط؛ از جمله سازمان‌های فناوری اطلاعات ایران و تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، تشکیل دهد. 

وی افزود: این امر نشان می‌دهد که فرابورس به دنبال تک صدایی نیست و می‌خواهد نظر همه ذی‌نفعان را در تصمیم‌گیری‌های خود دخیل کند.  

قدس گفت: این سازمان، به تعامل با نهادها و کسب‌وکارهای سنتی عادت داشت اما به تدریج در حال درک مناسبات اکوسیستم استارتاپی و الزامات آن است؛ هر چند این تغییر فضا، آسان نیست، فرابورس تلاش موفقی برای تحقق آن داشته است. 

ITE؛ چراغ راه اکوسیستم استارتاپی 

قائم مقام مدیرعامل گروه پیشگامان کارن، با اشاره به اینکه نمایشگاه تراکنش ایران، مهم‌ترین رویدادی است که در 6 ماهه دوم سال، به اکوسیستم استارتاپی می‌پردازد، بیان کرد: چنین نمایشگاهی می‌تواند، چراغ راهی برای این اکوسیستم در ماه‌های باقی‌مانده سال جاری و آغاز سال بعد باشد. 

قدس افزود: رویداد ITE، قادر است مسیر فین‌تک ایران را مشخص و تعیین کند این اکوسیستم باید به کدام سمت حرکت کند.  

وی ادامه داد: فعالیت تیم‌ها در برخی حوزه‌های استارتاپی؛ برای مثال موضوع پرداخت از مدتی پیش آغاز شده است و برخی بخش‌ها هم مانند تامین مالی جمعی، جدید هستند؛ این نمایشگاه باید بخش نخست را واکاوی کند که آیا تیم‌ها مسیر درستی را در پیش گرفته‌اند و همچنین آنها با چه چالش‌هایی مواجه هستند و راهکارهای حل مشکلات چیست.

این فعال اکوسیستم استارتاپی گفت: رویداد ITE، در مورد بخش دوم نیز باید مسیر پیش رو و مباحث مربوط به قانون‌گذاری و رگولاتوری موضوعات جدید را بررسی کند تا فضاسازی لازم، برای رشد استارتاپ‌ها انجام شود./ سارا اسلامی