گزارش کاملی از آنچه در سمینار «پرداخت‌یاران و چالشهای کسب و کاری» گذشت - بخش دوم
بزرگنمایی:
ایران مراسم نیوز: سخنرانان سمینار «پرداخت‌یاران و چالشهای کسب و کاری» که در پنجمین نمایشگاه تراکنش ایران برگزار شد، بر ضروت اصلاح مدل کسب و کاری این مجموعه‌ها تاکید کردند و تغییر تعداد چرخه‌های تسویه و نظام کارمزدی را از جمله راهکارهای رقابتی شدن فعالیت آنها دانستند.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری-تحلیلی ایران مراسم نیوز، به نقل از ستاد خبری رویداد ITE این سمینار در دومین روز برگزاری نمایشگاه تراکنش ایران (29 آبان ماه سال جاری)، با دبیر علمی علیرضا بزرگمهری دبیر انجمن شرکت‌های نرم‌افزاری (آشنا)، برگزار شد.
رهام بهین‌شاد مدیرعامل شرکت خدمات هوشمند قرن، محمدرضا عباسی مدیر نظارت بر شبکه پرداخت (شاپرک)، هومن امینی مدیرعامل دیجی‌پی و محمدرضا روشناس عضو هیات‌مدیره پرداخت نوین، با حضور در سالن بهارستان نمایشگاه گفت‌وگو در این نشست شرکت کردند.
در ادامه، بخش دوم از گزارش این رویداد را می‌خوانید.
مدل کسب و کاری پرداخت‌یاران در حال اغماست
در بخش دیگری از این رویداد، بزرگمهری دبیر انجمن آشنا، مدل کسب و کاری موجود را ناکارآمد دانست و گفت: «خوشبختانه تقریبا دوستان در همه بخش‌ها اشتراک نظر دارند که مدل موجود کسب و کاری نتیجه ندارد و کار نمی‌کند. اکنون توافق‌نامه‌ای تدوین شده که مرتب در حال تقلیل پیدا کردن است و اکنون به شیر بی یال و دم و اِشکَم می‌ماند.»
وی افزود: «من به خاطر دارم که دادستانی زمانی که من مدیرعامل یکی از پرداخت‌یارها بودم به صورت مستقیم به مجموعه‌ها نامه می‌نوشت؛ یکی را برای پرداخت‌یار و یکی را برای شرکت پرداخت ارسال می‌کرد. به عبارت دیگر پرداخت‌یار ناچار بود پاسخگوی دو مرجع پاسخ می‌داد. البته باید شاپرک را نیز به این جمع ضافه کنم؛ در واقع باید باید به سه نفر نهاد پاسخگو می‌بودیم.»
دبیر سمینار پرداخت‌یاران و چالشهای کسب و کاری بیان کرد: «مدل موجود پرداخت‌یاری به احیای قلبی نیاز دارد. اگر قرار است که این مدل زنده بماند باید به آن شوک الکتریکی زیادی وارد شود. این مدل اکنون در حال اغما است و فعالیت کسب و کاری ندارد. البته برخی از افرادی که این مجوز را می‌گیرند بهره‌های تزیینی از آن می‌برند. ولی برای فعال واقعی این مدل در حال مرگ است.»
پرداخت‌یار مظلوم نیست
عباسی در پاسخ به سوال بزرگمهری که برنامه شاپرک برای کمک به پرداخت‌یاران چیست، گفت: «شاپرک همواره از طرح مباحث استقبال میکند اما این نکته را فراموش نکنید که پرداخت‌یاران چندان هم مظلوم نیستند و احتیاج به تنفس مصنوعی ندارند. این دغدغه که در ادامه چه خواهد شد بحثی جداگانه است.»
وی ادامه داد: «نهاد نظارتی برای حل مشکلات، نیاز به کمک و همراهی پرداخت‌یارها دارد. اینگونه نیست که تنها رگولاتور تعیین‌کننده باشد؛ شرکت‌های پرداخت و پرداخت‌یاران دو مرجع مهم در صف مقدم هستند. اگر این دو مرجع انتقال پول، هر دو به جمع‌بندی یکسانی برسند،، بسیار بهتر است؛ در این صورت رگولاتور نیز این نکته را قبول میکند. البته به شرطی که الزامات کلان به مخاطره نیفتد.»
مدیر نظارت بر شبکه پرداخت (شاپرک) گفت: «بدون شم تغییراتی صورت می‌گیرد و در این مورد مقاومتی نمی‌شود. حل این مشکلات نیازمند کمک هر دو بخش است. اکنون پرداخت‌یارها در حال مهاجرت به مدل پرداخت‌یاری هستند؛ اما همچنان اصرار به درگاه واسط دارند.»
عباسی با اشاره به چالش «تسویه» افزود: «همه تلاش‌هایی که سامانه‌ها، رگولاتوری، پرداخت‌یاران وشرکت‌های پرداخت انجام می‌دهند، در نهایت به پیامکی ختم میشود که پذیرنده دریافت میکند. اگر این پیامک دریافت نشود، همه تلاش‌‌ها بیهوده بوده است. بدون رضایت پذیرنده، اقدامات بی‌نتیجه است.»
وی ادامه داد: «برای حل مشکل تاخیر در تسویه، بخشی از وظایف برعهده رگولاتوری قرار دارد که در حال پیگیری است. برای مثال ساتنا ممکن است بتواند این مشکل را حل کند. پرداخت‌یاران می‌دانند، رگولاتوری برای اینکه آنها به چرخه تسویه برسند، ساعت دریافت فایل را از ساعت 6 به 9 صبح افزایش داده است. البته این کافی نیست باید زیرساخت کافی ایجاد شود.»
این سخنران سمینار پرداخت‌یاران و چالشهای کسب و کاری گفت: «تاکنون دوستان زحمت کشیدند تا این هویت را ایجاد کنند و استمرار ببخشند. به همین دلیل باید با همکاری یکدیگر، سطح خود را ارتقا بدهیم. اگر قرار است که از مدل‌های بین‌المللی تقلید کنیم همه این کار را به خوبی انجام می‌دهند. اما برای محقق کردن اهداف باید تلاش کنیم.»
مدیر نظارت بر پرداخت شاپرک افزود: «اکنون رگولاتوری با موضوعات و چالشهای مختلفی درگیر است. مراجعه دادستانی به سطوح مختلف پرداخت، تاثیرات متفاوتی برجا می‌گذارد. اگر انتقال‌دهنده کوچکی حذف شود، تبعات آن بسیار کمتر از وقتی است که یک کانال بزرگ حذف شود.»
عباسی تاکید کرد: «در این مرحله همه بازیگران باید به هم کمک کنند تا اگر ایده جدیدی و برنامه‌ای برای پنج سال آینده وجود دارد، عملیاتی شود. این رویکرد به مراتب بهتر است که آنها مدام ناچار باشند به پرسش‌های یکدیگر پاسخ دهند. جواب پس دادن همیشه منجر به جلب رضایت نمی‌شود.»
بزرگمهری در ادامه به نبود متولی و صنف در صنعت پرداخت اشاره کرد و گفت: «در شرایط کنونی شاپرک متولی این حوزه است هرچند امکان دارد که با نظر من مغایرت داشته باشد. ولی بد نیست که همچون دیگر سندیکاها، از فعالان این حوزه دعوت کنند و سخنان آنها را بشنوند.»
وی افزود: «شاپرک می‌تواند 62 پرداخت‌یار رجیستری شده را دور هم جمع کند. البته 12 PSP نیز باید حضور داشته باشند. در این شرایط می‌توانند با هم گفتگو کنند تا مشکلات را حل کنند و به نقطه‌ای موثر برسند.»
ضرورت تجدیدنظر در اکوسیستم پرداخت‌یاری
در ادامه سمینار، امینی مدیرعامل دیجی‌پی در پاسخ به این پرسش که مهمترین چالش در نظام پلکانی کارمزد چیست؟ گفت: «به نظر من تعریف کارمزد بدون تعریف خدمت اضافی‌ای که میتوان در اختیار پذیرنده گذاشت، درست نیست. این درست است که همه جای دنیا پول گرفته میشود اما دغدغه من این است که چه سرویس اضافه‌ای را میتوان تعریف کرد.»
وی ادامه داد: «تجربه دیجی‌کالا نشان میدهد که مرچنت‌ها حاضر هستند برای دریافت خدمات بهتر، پول پرداخت کنند. به نظر من اکوسیستم پرداخت‌یاری باید مزیت‌های بهتری را تعریف کند. البته گاهی مزیت‌های تعریف شده دارای محدودیت از سوی رگولاتوری یا مباحث امنیتی هستند. ارائه مزیت برای مرچنت در هر سطحی برای پرداخت‌یاران مقدور نیست و در این زمینه دست آنها بسته است. گر فضا به درستی تعریف شود چالش کارمزد هم حل میشود»
بزرگمهری، دبیر سمینار در ادامه این نکته را مطرح کرد که منظور او کارمزد شاپرک است؛ امینی در پاسخ گفت: «من به ریشه موضوع اشاره کردم؛ این دغدغه مطرح است که چطور میتوان منابع جذب سرمایه را به سمت مرچنت هدایت کرد تا همه ذی‌نفعان رضایت بیشتری داشته باشند. البته این متضمن این است که پرداخت‌یاران تا چه می‌توانند خدمات متفاوت و جذاب را تعریف کنند. آنها می‌توانیم ابزار تشویقی‌ای را مانند بازپرداخت درصدی از پول، در نظر بگیرند تا مشتری جذب اکوسیستم شوند.»
بزرگمهری این پرسش را مطرح کرد که آیا بازگرداندن بخشی از پول به عنوان مدیریت حساب تعبیر نمی‌شود؟
عباسی مدیر نظارت بر پرداخت شاپرک در پاسخ گفت: «این نوع خدمات در همه دنیا وجود دارد، در ایران نیز قرار است روی شاپرک 2 که به زودی آزمون آن شروع میشود این نکته آزمایش شود. البته بستگی به اجرای شتاب 7 خواهد داشت که اکنون بیش از 95 درصد از بانک‌ها روی آن هستند. شاپرک 2 هم در آینده نزدیک این قابلیت‌‌ها را اضافه میکند. ولی نیاز به مدیریت حساب نخواهد داشت.»
در ادامه امینی گفت: «اگر چنین فضایی ایجاد شود، در این صورت شرکت‌های پرداخت‌یار می‌توانند خدمات خاص فناورانه را ارائه کنند و مرچنت نیز حاضر میشود که هزینه آن پرداخت کند. در نتیجه این امید وجود دارد که پرداخت‌یاران به جای وابستگی به شاپرک در مدل تجاری خود، مدلی اختصاصی را تدوین کنند.»
وی، بر ضرورت رقابت تاکید کرد و افزود: «قرار نیست به دلیل وجود یک تاییدیه درPSP، قدرت رقابت از بازیگران دیگری که بر اساس توانایی تکنولوژی و مهندسی وارد بازار شده‌اند، گرفته شود. فضا باید به گونه‌ای باشد که همه شرکت‌ها بتوانند در محیطی عادلانه رقابت کنند و مانعی برای فعالیت پرداخت‌یاران وجود نداشته باشد.»
مدیرعامل دیجی‌پی ادامه داد: «شرایط نباید به گونه‌ای باشد که پرداخت‌یار نتواند به سرعت فعالیت خود را ادامه بدهد و برای اینکه شتاب کار او گرفته نشود ناچار باشد با چند PSP همکاری کند؛ تا مبادا خدماتش تحت تاثیر قرار بگیرد. لزوما نظام کارمزد تعریف‌کننده، چگونگی همکاری نظام پرداخت‌یار با شرکت‌های پرداخت نیست. دلایل مربوط به قرارداد سطح خدمات نیز می‌تواند نقش مهمی در این داستان ایفا کند.»
رگولاتور کاسب!
در ادامه سمینار، روشناس عضو هیات‌مدیره پرداخت نوین در پاسخ به پرسشی مبنی بر تاثیر نظام کارمزد بر کسب و کارها، بیان کرد:«پرداخت‌یارها نیازی به تنفس مصنوعی ندارند؛ این مدل تجاری آنهاست است که باید احیا شود. درست که پرداخت‌یار مظلوم نیست؛ مشکل این است که از نظر قوانین رگولاتوری، دستگاه کارت‌خوان جایی در روش‌های بدون حضور کارت ندارد. اگر تقلبی بخواهد رخ بدهد من نمی‌توانم جلوی این کار را بگیرم. مسئولیت این کار با PSP است.»
وی افزود: «اکنون خوشبختانه نظام گرفتن کارمزد کلید خورده است. این رویکرد می تواند کمک کند که این بار از سوی بانک‌ها به این سمت آورده شود. در این صورت پرداخت‌یاران نیز مدل بهتری را از نظر درآمدی تجربه می‌کنند.»
این سخنران سمینار پرداخت‌یاران و چالشهای کسب و کاری بیان کرد: «موضوع مهم دیگر، تراکنش است؛ اگر برای تراکنش پرداخت‌یاری، تفکیکی در نظر گرفته شود و شاپرک از آن پولی دریافت نکند، پرداخت‌یاران می‌توانند موفق شوند. واقعیت این است که امروز، رگولاتور در حال کاسبی است. اگر نگرفتن کارمزد از پرداخت‌یاران، نهادینه شود در این صورت جای کار برای آنها بیشتر میشود.»
روشناس بر ضرورت فرهنگ‌سازی تاکید کرد و افزود: «لازم است که مردم بپذیرند که برای دریافت خدمات باید پول پرداخت کنند. مشکل این است که اکنون نرم‌افزارهایی با قیمت هزار تومان در بازار وجود دارد؛ به همین دلیل مشتری احساس نمی‌کند که این خدمت بستری نرم‌افزاری دارد که باید برای آن پول پرداخت شود.»
وی ادامه داد: «حل این چالش به فرهنگ‌سازی نیاز دارد که باید بانک مرکزی و شاپرک انجام دهند. متاسفانه تاکنون به این وظیفه عمل نکرده‌اند. به نظر من بهتر است آنها این هزینه را دریافت نکنند و به پرداخت‌یاران اجازه بدهند که در این مورد فرهنگ‌سازی کنند. آنها بخش خصوصی محسوب می‌شوند و در این مورد، بهتر عمل می‌کنند.»
وی در ادامه افزود:«اکنون شرکت‌ها قیمت مرچنت را دریافت می‌کنند که به آن تخفیف گفته میشود. نکته جالب این است که وقتی از این ابزار استفاده شود کسی جلو نمی‌آید ولی به محض استفاده از تخفیف همه جلو می‌آیند! به همین دلیل من پیشنهادم این است که شاپرک این هزینه را نادیده بگیرد تا بتوان در حوزه فرهنگ‌سازی اقداماتی را انجام داد.»
بزرگمهری در واکنش به سخنان روشناس گفت: «این پیشنهاد تا زمانی که مدل کسب و کاری جدید جایگاه خود را تعریف کند، پیشنهاد بسیار خوبی است. حداقل 25 تا 30 درصدی که در اختیار PSP قرار می‌گیرد، از این طریق جبران میشود. در این صورت میتوان به صورت متوازن سرویس را ارائه کرد. ما به همین موضوع نیز راضی هستیم و چیز بیشتری هم نمی‌خواهیم. در بسیاری از موارد این شرکت‌ها بازیگران کوچکی هستند و بسیاری از آنها در اندازه دیجی‌کالا نیستند. به هر حال هرچقدر اندازه شرکت بزرگ‌تر باشد، ظرفیت بیشتری برای رایزنی داردشما بهتر می‌توانید به کنید.»
افزایش تورم با تغییر چرخه‌های تسویه؟
بهین‌شاد مدیرعامل شرکت خدمات هوشمند قرن، در ادامه در پاسخ به پرسشی در مورد نظام کارمزد گفت: «در سندی که بانک مرکزی و شاپرک بر اساس آن پرداخت‌یاری را ایجاد کرده‌اند، آمده است که در تسویه تا 20 درصد تراکنش این امکان وجود دارد که وارد حساب کارمزدی شود. با این حال من صدرصد موافق این هستم که مجموعه‌ها با خدمات درگاه پرداخت اینترنتی و موبایلی، مشتریان خاص را شناسایی کنند و بابت خدمات جدید از آنها کارمزد بگیرند.»
وی ادامه داد: «واقعیت این است که تجربه نشان میدهد میتوان برای خدمات نوین کارمزد دریافت کرد. خوشبختانه نتیجه این جلسه تاکنون بسیار خوب بوده و موضوع یک چرخه تسویه به دو چرخه تبدیل شد کمااینکه با ساتنا برای پرداخت‌یاران مزیت ایجاد میشود. هرچند PSP هم همین الان تاکید کرد که نباید جلوتر از ساتنا حرکت کرد.»
در ادامه، روشناس در تصحیح سخنان بهین‌شاد گفت: «نظر من این بود که نباید سرعت گردش پول را بالا برد. ایده من این بود که ما ساتنا بدهیم اما به نظر من چرخه PSPنباید تغییر کند. اگر این چرخه افزایش یابد، سرعت گردش پول بالا می‌رود و منجر به تورم میشود.»
در مقابل، بهین‌شاد این پرسش را مطرح کرد که در این حوزه مزیت پرداخت‌یاران چیست؟ روشناس در پاسخ گفت: «شرکت‌ها نباید فقط به دنبال مزیت خود باشند. آنها در کنار کسب و کارهای خود دارای وظیفه‌ای ملی هم هستند. اگر چرخه تسویه تغییری کند، موجب افزایش تورم میشود. شما نباید به دنبال انتفاع خودتان باشید.»
بهین‌شاد، دلیل تاکید خود را بر این امر افزایش رضایت و تسهیل امور کاربر دانست اما روشناس ضمن تایید حرف او مجددا بر امکان بالا رفتن نرخ تورم تاکید کرد/
در ادامه بهین‌شاد این سوال را مطرح کرد: «فرق پرداخت‌یار با بازاریاب درگاه اینترنتی یا شرکت پرداخت چیست؟ شرکت بازاریابی که با پرداخت نوین قرارداد می‌بندد چه فرقی با پرداخت‌یار دارد؟ من به دنبال مزیت پرداخت‌یاری هستم. این شرکت از بستر ما استفاده میکند. شما این نکته را یادتان باشد که PSP در حال مطالبه بوده و بیست درصد تراکنش را می‌گیرد.»
وی افزود: «ما اگر اصرار بر این است که باید برای پرداخت‌یارای مزیتی ایجاد شود، برای مجموعه‌هایی است که اکنون در این حوزه تلاش می‌کنند. امروز بازاریاب درگاه اینترنتی یک چرخه از پرداخت‌یاری جلوتر است. پس مزیت پرداخت‌یاران می‌تواند این باشد که تعداد چرخه‌های تسویه آنها افزایش یابد. اگر سه چرخه شود که به مراتب بهتر است. انتظار پرداخت‌یاران این است که ارزش افزوده‌ای داشته باشند.»
در ادامه روشناس گفت: «شما از یک سو تصریح دارید که نفع نمی‌برید اما در برابر اصرار دارید که باید سیکل را تغییر داد.»
بهین شاد تاکید کرد: «کاربر ثابتی به پرداخت‌یار مراجعه میکند. این مجموعه پول را 30 ساعته تسویه میکند اما این کار برای بازاریاب حداکثر 24 ساعته طول می‌کشد.»
روشناس در پاسخ گفت: « تمام این سخنان در واقع تایید کننده این نکته است که مدل کسب و کاری باید تغییر کند. در واقع همه باید منتفع شویم اما نباید بستری را ایجاد کنیم که نظام مالی کشور تخریب شود. نباید روی مدلی تاکید کرد که برای نظام مالی مشکل ایجاد کند. به نظر من شاپرک از این موضوع چشم‌پوشی کرده و کارمزد را صفر کند.»
بزرگمهری در اینجا گفت: «مهندس عباسی خاطرشان هست که روزی در مرکز فابا در جلسه‌ای گفتند که دیگر با وجود پرداخت‌یاران، قرار نیست که خدمات درگاه‌های اینترنتی و موبایلی به شکل بارزایابی ارائه شود. اگر همین نکته محقق شود و شرکت‌های پرداخت، خدمات درگاهی خود را نفروشند، مشکل حل میشود.»
وی افزود: «به هر حال این مدل کسب و کاری باید یک جایی تغییر کند. اکنون، پرداخت‌یاران با وجود گران‌تر و طولانی‌تر بودن خدمات خود، اصرار دارند کاربر از سرویس‌های آنها استفاده کننئ. در نهایت باید قیمت مرچنت را نیز بپردازند. این مدل در عمل شدنی نیست.»
دبیر سمینار گفت: «راه دیگر این است که مجوز ارائه درگاه‌های اینترنتی و موبایلی، تنها به پرداخت‌یاران داده شود و شرکت‌های پرداخت این درگاه‌ها را ارائه نکنند. مدل موجود فاقد مزیت است. چنین راهکارهایی، مشکل را حل کنند. پرداخت‌یاران حمایت ویژه و صدقه نمی‌خواهند.»
بدون سخت‌‌گیری، در پرداخت‌یاری را می‌بندند!
عباسی مدیر نظارت بر پرداخت شاپرک، در ادامه سمینار در پاسخ به این سوال بهین‌شاد که ملاک این نهاد برای عقد قرارداد پرداخت‌یاری چیست، گفت: «به این منظور شاخص‌های مستند و ثابتی در اسناد بالادستی مشخص شده است. هدفی که شما مدنظر قرار دادید با موضوع دیگری در تناقض است. فرض کنید که مستندات اصلاح و قواعد سختی تعیین شد. در این صورت هر شرکتی نمی‌تواند پرداخت‌یار شود. در نهایت برخی اعتراض می‌کنند که ایده‌هایی داشتند اما به دلیل شروط سخت‌گیرانه از جمله سرمایه اولیه زیادی پیش‌بینی شده بود، نتوانستند وارد این حوزه شوند.»
وی افزود: «برای جلوگیری از چنین اعتراض‌هایی، شاپرک آغاز این کار را آزاد گذاشت و همان قواعدی که ملاک تشکیل شرکتی مشروع در ایران است را در نظر گرفت؛ اگر شرکتی ثبت تجاری داشته باشد می‌تواند وارد حوزه پرداخت‌یاری شود.»
بهین‌شاد در پاسخ این سوال را مطرح کرد و گفت :«حتی اگر تجربه کار در حوزه پرداخت‌یاری را نداشته باشد به او اجاز کار میدهد؟ ایراد من این است که هر بازاریابی می‌تواند به استناد شرکت قانونی و ثبت شده وارد این حوزه شده و پرداخت‌یار شود.»
مدیرعامل شرکت خدمات هوشمند قرن بیان کرد: «هدف پرداخت‌یاری این بود که ایده‌های خوب دانشگاهی به دلیل اینکه قدرت رایزنی را با مدیر فنی شرکت‌های پرداخت ندارند، مدیریت و به صورت مشارکتی اجرایی شوند. با وجود این، من با چنین نگاهی که هر کسی بتواند وارد این حوزه شود چندان موافق نیستم؛ چرا که فرجام ندارد. در چنین شرایطی فردی کار اشتباهی میکند، ولی نهادهای نظارتی به این جمع‌بندی می‌رسند که باید کلا در پرداخت یاری را بست!»
مدل کسب و کار، در اغما
در ادامه، بزرگمهری دبیر انجمن آشنا، مدل کسب و کاری موجود را اشتباه دانست و گفت: «جلسه از لحاظ بررسی مدل کسب و کار، توانسته است به نتیجه برسد و این رویکرد را به خوبی دنبال کرده است. من با توافق‌نامه و هویت‌دهی به پرداخت‌یارها بسیار موافقم.»
وی افزود: «هنوز مشخص نیست که چرا شرکت‌های زیادی برای پرداخت‌یار یا PSP شدن پشت در مانده‌اند. بعد از مدت زمان زیادی، برای اولین بار فعالان کسب و کار پرداخت، دارای هویت شدند من بابت این موضوع تشکر می‌کنم اما واقعیت این است که این مدل ایراد جدی دارد و باید اصلاح شود. اگر تصحیح فوری ایجاد نشود؛ یا موضوع تزئینی میشود یا اینکه به اغما می‌رود.»
همیشه پای رگولاتور در میان است
امینی مدیرعامل دیجی‌پی در ادامه سمینار، درپاسخ به پرسشی در مورد کیف پول، مدل کسب و کار آن و جدایی درگاه‌های پرداخت اینترنتی و موبایلی از کیف پول و روش‌های بدون کارت گفت:«ارتباط این ابزار با پرداخت‌بانی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است که جواب آن به رگولاتور بستگی دارد. اگر چنین امکانی فراهم می‌شد که این روند به صورت مشترک طی شود به پرداخت‌یاران کمک زیادی می‌کرد.»
وی افزود: «کیف پول در بحث پرداخت خرد اهمیت زیادی دارد، به طور مثال در اروپا میتوان تاییدیه این ابزار را با 200 هزار یورو کسب کرد. تفکیک آنها بر اساس قدرت پردازش‌کننده انجام میشود. امکان دارد که استارتاتی در شهری کوچک سه سرور را خدمات‌دهی به کل شهر اختصاص داده و توانسته باشد، رضایت همه کاربران را نیز جلب کند. این شرکت مزیت محلی دارد. شرکت‌هایی هستند که نگاه جهانی دارند و به کل آسیا خدمت میدهد.»
این سخنران سمینار پرداخت‌یاران و چالشهای کسب و کاری، ادامه داد: «هر یک از این شرکت‌ها، مشتریان خاص خود را دارند. بهتر است تا در ایران نیز تاییدیه‌هایی تعریف شود تا پرداخت‌یارها، رگولاتورها و مرچنت‌ها را به هم نزدیک کند. صنعت پرداخت کشور به هر دو دسته نیاز دارد تا بتواند از مشتریان متنوع خود حمایت کند.»
بزرگمهری دبیر سمینار، در پایان گفت: «سایت بانک مرکزی سال گذشته در نظرسنجی‌ای تاکید کرده بود که کیف پول تا پایان آذر اجرایی میشود. البته چون سال مشخص نشده دیگر نمی‌توان اعتراضی کرد و ما همچنان منتظر هستیم. امید داریم که مدل موجود زودتر محقق شود.»
در بخش‌های بعدی، بیانیه پایانی سمینار قرائت و مدال‌های ITE نیز به سخنرانان اهدا شد./ باران ستوده