چاپ

ایران مراسم نیوز: مدیر آژانس نشر بین‌المللی «شمع و مه» با اشاره به وجود نویسندگان خوب، توانمند و صاحب سبک ایرانی گفت: به دلیل رعایت نکردن حق تکثیر (کپی رایت)، نشر ایران با وجود آثار قوی در بازار جهانی سهمی ندارد.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری-تحلیلی ایران مراسم نیوز، ادبیات یکی از مهم‌ترین عرصه ها برای معرفی داشته‌های فرهنگی کشورها به جوامع دیگر به شمار می‌رود؛ اما گسترش ادبیات هر کشور در کشورهای دیگر به ترجمان آثار به زبان های مختلف باز می گردد.
در جهان کتاب ترجمه آثار و ورود به بازرهای جهانی در سایه رعایت خرید و فروش حق تکثیر آثار است که تحت قانون جهانی به نام «قانون کنوانسیون برن» محقق می شود. ایران با وجود مطالبه بسیاری ناشران و نویسندگان و تلاش های دولت تا امروز در مسیر پیوستن به این کنوانسیون جهانی با مشکلات متعددی مواجه بوده است که بخشی از آنها به تحریم های یکجانبه آمریکا و هم پیمانش برمی گردد.
اما عضو نبودن ایران در کنوانسیون برن باعث شده به دلیل استفاده ناشران ایرانی از ترجمه کتاب های دیگر کشورها بدون پرداخت هزینه رایت آن آثار، ناشران بین المللی نیز چندان تمایلی برای ترجمان و معرفی ادبیات ایران به مخاطبان جهانی در عرصه ادبیات نداشته باشند.
در این میان انتشارات «شمع و مه» ناشر بین‌المللی و آژانس ترجمه جهانی ادبیات ایران با مدیریت افشین شحنه تبار از یک دهه قبل معرفی آثار ادبیات داستانی ایران به جهان و حضور آثار نویسندگان ایرانی در بازار کتاب جهانی را از طریق قانونی با فروش حق رایت آن آثار فراهم ساخته است.
هرچند فعالیت یک ناشر با تمام محدودیت های آن به دلیل رعایت نشدن حق تکثیر در ایران برای ورود به بازار جهانی نشر باعث شده تمام فعالیت های انتشارات شمع و مه در مسیر معرفی ادبیات ایران و جهان با فراز و فرودهای متعدد مواجه باشد.
افشین شحنه تبار در گفت و گو با خبرنگار فرهنگی ایرنا، با بیان آنکه مقایسه شرایط بازار نشر ایران با دنیا قیاس درستی نیست، افزود: برای رقابت در بازار نشر شرایط یکسانی را نداریم؛ فعالیت نشر در ایران در قیاس با جهان بیشتر متمرکز بر بازار داخلی و کارهای کوچک و محدود با تیراژهای بسیار پایین است.
وی ادامه داد: در کشور ما نویسندگان بسیار خوب، توانمند و صاحب سبکی داریم که هر کدام امضای خاص خود را دارند؛ اما بیرون از ایران به محض آنکه مرزها را پشت سر بگذاریم دیگر مساله ای به نام نشر ایران جایی برای طرح بحث ندارد.
مدیر آژانس نشر بین المللی «شمع و مه» ادامه داد: مهمترین موضوع برای ورود نشر ایران به بازارهای بین المللی این است که ببینیم دولت و مسئولان حوزه نشر برای ورود به بازار جهانی و رقابت در این عرصه چگونه از ناشر حمایت می کنند. عموم ناشران جهانی در بازار بین المللی با حمایت دولت ها و مسئولان در قالب کتاب فرهنگ خود را تزریق می کنند، در حالیکه به دلیل عضو نبودن ایران در کنوانسیون برن نویسندگان ایرانی در انتقال پیشینه فرهنگ و هویت غنی ایرانی بر بال های کتاب با سدی جدی مواجه هستند.
وی افزود: به عنوان مثال چینی ها همواره در ادبیات جهان این موضوع را مد نظر قرار داده اند و امسال نیز شاهد بودیم با پشتوانه یکسال برنامه‌ریزی دقیق و هدفمند، در نمایشگاه بین المللی کتاب، شرکت کردند. شاهد ترجمه آثار متعددی از ادبیات چین در کشورمان به زودی خواهیم بود؛ زیرا چینی‌ها با حضور در نمایشگاه کتاب تهران تا توانستند حق رایت آثار خود را به ناشران ایرانی فروختند و به دلیل عضو نبودن ایران در کنوانسیون جهانی برن در خرید آثار ایرانی با دست بسته اقدام کردند.
به گفته شحنه تبار، مهمترین هدف آنها یعنی تزریق و معرفی ادبیات خود به بازار هدف مخاطبان جدید مانند بازار ادبیات ایران، کارنامه موفقی را به دلیل برنامه ریزی مستمر یک ساله برای حضور در نمایشگاه داشت. نمی ‌توان توقع داشت خارجی‌ها حق تکثیر آثار ما را بخرند وقتی که ما به کنوانسیون برن پایبند نیستیم.

امکان خرید حق تکثیر آثار خارجی با قیمت پایین وجود دارد
وی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر وقتی دولت و مسئولان الزامی برای فراهم کردن شرایط حضور ایران در کنوانسیون برن ندارند، ناشران ما هم در رعایت حق مالکیت معنوی (کپی رایت) ولو به شکل وجدانی تعهدی ندارند؛ اما ناشران بین المللی با حضور در رخدادهای فرهنگی ایران مانند نمایشگاه بین‌المللی کتاب بارها تاکید کرده اند فارغ از نگاه دولت اگر ناشران ایرانی خود رعایت کننده مضامین کنوانسیون برن و حق مالکیت معنوی باشند در تبادلات حق تکثیر می توانیم به نقاط موفق و مثبتی دست پیدا کنیم.
شحنه تبار با اشاره به اینکه ناشران خارجی در فروش حق تکثیر آثار به ناشران ایرانی با قیمت های پایینی حاضر به معامله هستند گفت: دامنه گسترش زبان فارسی در جهان دامنه محدودی است و ناشر خارجی با پایین آوردن قیمت فروش حق تکثیر ریسک را متحمل نمی شود.
وی یادآور شد: با خرید حق تکثیر ناشران خارجی برای انتشار آثارشان در ایران، آن ناشران نیز ملزم به خرید حق رایت آثار ادبی ایران می شوند و این مسیر حضور ایران در بازارهای جهانی را هموار می سازد.

اثری از افشین یداللهی برگزیده جایزه ادبی فیسپ
مدیر آژانس نشر بین المللی «شمع و مه» درباره کتاب هایی که طی سال اخیر موفق با فروش حق رایت آنها به ناشران بین المللی وارد بازار جهانی کتاب شده گفت: کتاب های متعددی بوده اما مهمترین آنها دیوان حافظ با تصحیح استاد بهاالدین خرمشاهی به زبان انگلیسی، کتاب «هیاهو برای هیچ» از محمد علی و «بار دیگر شهری که دوست دارم» اثر زنده یاد نادر ابراهیمی به زبان فرانسه به اضافه مجموعه هفت جلدی شاهنامه به زبان اسپانیایی از مهمترین نمونه‌های کتاب هایی هستند که طی یک سال اخیر به بازار نشر جهانی عرضه کرده ایم.
وی خاطرنشان کرد: همچنین کتاب «روزشمار یک عشق» اثر زنده یاد افشین یداللهی توسط انتشارات «شمع و مه» به زبان فرانسوی ترجمه و در بازار این کشور عرضه شد و چنان مورد استقبال قرار گرفت که به عنوان اثر برگزیده جشنواره معتبر بین‌الملی فرهنگی ادبی فیسپ (ficep) انتخاب شد. این جایزه خرداد سال جاری (1398) در پاریس به این اثر اهدا خواهد شد.