ایران مراسم نیوز / علی حبیبی: معماری ایرانی در چه وضعیت و شرایطی قرار دارد آیا در زمان حاضر این حرفه و شغل توانسته تمام یا بخشی ازهویت ملی و اسلامی را شناسایی و معرفی کند؟ اینها پرسشهایی است که باید برای حفظ و سامان یافتن آراستگی و زیبایی شهر و روستا به آن پاسخ داد.
برای پاسخ به این سئوالات نیازی به طی مسافت دور و تحقیق طولانی نیست بلکه هرکدام ازما وقتی داخل و بیرون محل سکونت خود قراربگیریم می توانیم با دیدن ساختمانهای اطراف خود به این پرسش پاسخ دهیم. شوربختانه وضعیت ساختمانهای اطراف ما نمی تواند از سابقه درخشان معماری سنتی و ایرانی دفاع کند.
برای مثال درهمین تهران به عنوان پایتخت کشور وقتی از ساختمانهای قدیمی و تعدادی از ساختمانهای جدید بگذریم ساختمانهای دیگر دارای کمترین جلوه هایی از معماری ایرانی و بومی است. ساختمانهایی که حالا به برج تبدیل شده اند یا حتی ساختمانهای نوساز دیگر، اثری از معماری ایرانی را در خود ندارد و این حاکی از یک آشفتگی در ساخت و سازدر شهرها و روستاهاست.
پیشینه معماری ایرانی به حدود هزاره هفتم پیش از میلاد می رسد و این نشان می دهد که پشت این معماری و طراحی، تجربیات ارزنده فراوانی وجود دارد اما شکل و ظاهر ساختمانهای فعلی ما چنین قدمت طولانی را بازگو نمی کند.
طراحی مناسب، محاسبات دقیق، فرم درست پوشش، رعایت مسائل فنی و علمی در ساختمان، ایوان‌های رفیع، ستون‌های بلند و بالاخره تزئینات گوناگون از جمله ویژگی های معماری ایرانی است که در عین سادگی معرف شکوه معماری ایران است.
اماکن و بناهای تاریخی شهرها در بردارنده نمونه هایی از معماری ایرانی است که می تواند به عنوان الگو در ساخت و ساز مورد استفاده قرار گیرد اما آیا باید در ساخت و ساز فقط به الگوهای قدیمی و سنتی اکتفا کرد. مسلما پاسخ به این پرسش نمی تواند مثبت باشد. بطور قطع پیشینیان ما نیز در معماری ها فقط به الگوها، علم و داشته های گذشته اکتفا نکرده اند و با توجه به تجربیات گذشته به نوآوری در ساخت و ساز و معماری نیز دست زده اند.
در زمان حاضر خیلی از کشورهای غربی و حتی کشورهای جنوب شرقی آسیا مثل مالزی از معماری ایرانی در ساخت و سازهای خود بهره گیری می کنند بنابراین، استفاده از تجربیات و الگوهای دیگر کشورها نه تنها غلط نیست بلکه می تواند ساخت و ساز و معماری یک ساختمان را زیباتر و جذاب تر کند. برای مثال در شهر پوتراجایا، که از آن با عنوان پایتخت سیاسی مالزی نام می برند، پل های زیادی به سبک پل های معروف دنیا ساخته شده که جالب ترینش پلی الهام گرفته از پل خواجوی اصفهان است که این نشاندهنده غنای معماری ایرانی است.
البته استفاده از برخی سبک های معماری دیگر کشورها در کشورما باید مطابق فرهنگ و هویت جامعه ما الگوبرداری شود همچنانکه دیگر کشورهای جهان وقتی از معماری ما بهره گیری می کنند این رویه را مورد توجه قرار می دهند. در زمان حاضر در خیلی از ساختمانهای تهران و شهرستانها هیچکدام از این سبک ها و روش ها در معماری و ساخت و سازها رعایت نمی شود و این مساله کاملا در ناهمگونی ظاهر ساختمانها دیده می شود در حالی که نمای ساختمانها در اغلب کشورهای غربی شبیه به هم است و این روش معماری جلوه خاصی به خیابانها بخشیده است. اما در معماری برخی ساختمانهای شهرهای ایران هر چند تلاش شده که تلفیقی از معماری ایرانی و غربی بکارگرفته شود اما در پایان هیچ نشانی از اجرای این معماری ها در آن دیده نمی شود. در احداث این ساختمانها حتی استفاده از معماری ایرانی نیز به فراموشی سپرده شده است. به عبارتی تقلید بد از معماران غربی باعث شد که ما معماری سنتی خود را نیز از یاد ببریم. برای رفع این مشکل نیازمند آموزش به روز به فعالان این حوزه هستیم.
معماری و هر حرفه ای برای ماندگاری نیازمند به روزرسانی است اما این به روزرسانی به معنی تقلید صرف نیست بلکه باید با دانش، علم و آگاهی و در نظرگرفتن هویت و فرهنگ جامعه نسبت به معماری یک ساختمان اقدام کرد. برای حفظ و ماندگاری معماری ایرانی و استفاده هوشمندانه از معماری سایر کشورها، آموزش فعالان این بخش از مسایل جدی این حوزه است.
همایش جامع بین المللی مهندسی عمران، معماری و شهرسازی ایرانی اسلامی فرصتی است که نگاهی دوباره به وضعیت معماری شهرهای کشور داشته باشیم و با آموزش و تدوین مقررات و قوانین مناسب، گامهای اساسی در رفع مشکلات معماری برداریم. /5