ایران مراسم نیوز: بهمن حسین‌زاده از ایده‌ها و برنامه‌های سال 99 برای برگزاری نمایشگاه‌ها می‌گوید.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری-تحلیلی ایران مراسم نیوز، برگزاری نمایشگاه‌ها یکی از ابزارهای مهم در شناسایی نیاز مشتریان و همچنین معرفی توانمندی‌های واحدهای تولیدی و خدماتی به بازارهای مختلف است. شرکت سهامی نمایشگاه‌های جمهوری اسلامی ایران در دوره مدیریت دکتر بهمن حسین‌زاده به دنبال تغییر و نوآوری در این صنعت بوده تا ضمن کسب درآمد، نمایشگاه‌ها را با کیفیت و استانداردهای بالاتری برگزار کند. حسین‌زاده که دانش‌آموخته مقطع دکترا در رشته مدیریت استراتژیک است و با حضور در سمت‌هایی نظیر معاونت اقتصادی و توسعه منابع استانداری و عضو اصلی هیات‌مدیره شرکت شهرک‌های صنعتی اردبیل و عضویت شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان‌های آذربایجان شرقی و اردبیل همواره در عرصه اقتصادی فعالیت داشته است. مدیرعامل شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی ایران در این گفت‌وگو تاکید دارد که افزایش 35درصدی درآمدهای شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی ایران در 9ماهه امسال بدون افزایش نرخ صورت گرفته است. مدیرعامل شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی با تاکید بر اینکه نمایشگاه نگاه و حمایت ویژه‌ای از شرکت‌های دانش‌بنیان دارد، معتقد است: با توجه به نیاز جامعه و صنایع به محصولات دانش‌بنیان، نمایشگاه را به بهشت استارت‌آپ‌ها و دانش‌بنیان‌ها تبدیل خواهیم کرد. وی در این گفت‌وگو نمایشگاه را نبض اقتصادی کشور می‌داند که می‌تواند بسیار پیشرو باشد.
شرایط صنعت نمایشگاهی در شرایط فعلی اقتصاد ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در حال حاضر جایگاه این صنعت در کشور را مناسب و رو به رشد می‌بینیم؛ بسیاری از شرکت‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که برای معرفی و توسعه صادرات و حضور در زنجیره تامین مواد اولیه تا فروش نهایی، باید در نمایشگاه‌ها مشارکت کنند. این نکته مهمی است و مشاهده می‌کنیم در مقایسه با سال‌های قبل استقبال شرکت‌ها از نمایشگاه‌ها افزایش یافته است. با توجه به اینکه همیشه در حوزه‌های اقتصادی کار کرده‌ام و ارتباط تنگاتنگی با صنایع و بازرگانان داشته‌ام، این تفاوت را می‌بینم؛ زیرا شرکت‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که بهترین مکان برای مذاکره با مشتری، دیدن آخرین یافته‌ها و تکنولوژی صنایع مختلف در نمایشگاه‌هاست. وقتی در یک نمایشگاه تخصصی 1300 تا 1400 شرکت حضور پیدا می‌کنند و بهترین برندها دور هم جمع می‌شوند، مسلماً می‌توانید با این شرکت‌ها تبادل اطلاعات و مذاکره کنید که به قرارداد نیز منتهی شود. مطمئن باشید که بخش خصوصی اگر ببیند و بداند که حضور در نمایشگاه مقرون‌به‌صرفه نیست، هیچ‌وقت در نمایشگاه‌ها حضور نمی‌یابد. هر چند برخی هم در نمایشگاه مشارکت نمی‌کنند اما بیشتر شرکت‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که حضور در نمایشگاه‌ها برایشان مقرون‌به‌صرفه و سودآور است و از نمایشگاه‌ها استقبال می‌کنند.
حمایت دولت و مسوولان از برگزاری نمایشگاه‌ها چگونه است؟
امسال برای ما سال بسیار جالبی بود. دلیل آن هم این بود که وزرا، آقای رئیس‌جمهور، معاونان رئیس‌جمهور، معاون اول رئیس‌جمهور به امر نمایشگاه واقف بودند و همیشه از صنعت نمایشگاه حمایت کردند. مقام معظم رهبری هم با اشاره به اهمیت نمایشگاه‌ها و برگزاری نمایشگاه‌های دائمی تاکید داشتند که باید برای بعضی از صنایع، نمایشگاه‌های دائمی ایجاد شود. با تمام این تاکیدات ما نیز علاوه‌بر اینکه نمایشگاه را به بهشت استارت‌آپ‌ها و دانش‌بنیان‌ها تبدیل کرده‌ایم، یک نمایشگاه تقاضامحور در حوزه صنعت هم برگزار کردیم که در نوع خود بی‌نظیر بود و با استقبال بسیار زیادی مواجه شد. در این نمایشگاه که به ابتکار وزیر صنعت برگزار شد، قراردادهای خوبی بین تولیدکنندگان، استارت‌آپ‌ها و شرکت‌هایی که توانمندی ساخت قطعات را دارند، منعقد شد. به طور مثال در این نمایشگاه قرارداد تولید مودم داخلی که از چین و خارج از کشور وارد می‌شد، بین تولیدکننده داخلی و یکی از اپراتورهای تلفن همراه منعقد شد.
شرکت نمایشگاهی و نمایشگاه‌هایی که در کشور برگزار می‌شود در منطقه چه جایگاهی دارند؟
شرکت نمایشگاه‌های ایران، حدود 32 سایت رسمی در ایران دارد و بیش از 650 نمایشگاه در کشور برگزار می‌کنیم که این امر نشان‌دهنده بلوغ این صنعت در جای‌جای کشور است. درواقع به‌نوعی از نظر وسعت نمایشگاهی شاید بشود گفت در منطقه اول هستیم، ولی با کشورهایی مثل ترکیه و امارات (بیشتر دوبی) در این مسائل رقابت داریم؛ یک واقعیت این است که تحریم‌ها بر بخشی از درآمدهای ما تاثیر گذاشته است؛ ولی در طول تحریم‌ها، فضای بسیار خوبی برای شرکت‌های داخلی ایجاد شده که می‌توانند با رقبای خارجی رقابت کنند. وزارت صنعت با بالا بردن تعرفه‌ها و ممنوعیت ورود برخی کالاها باعث رشد و ایجاد انگیزه بین شرکت‌های داخلی شد که نمود آن را در نمایشگاه‌ها می‌بینیم که این شرکت‌ها با اعتمادبه‌نفس در نمایشگاه حضور پیدا می‌کنند.
شما به تحریم‌ها اشاره کردید، آیا این امر در برگزاری نمایشگاه‌ها و درآمدزایی شما تاثیرگذار بوده است؟
به طور قطع امسال یکی از پررونق‌ترین سال‌های نمایشگاهی را شاهد بودیم؛ به‌طوری که با وجود تحریم‌ها درآمد ریالی شرکت نمایشگاه بین‌المللی در 9ماهه امسال به نسبت سال قبل 35 درصد افزایش پیدا کرده است که در نوع خود بی‌نظیر است. این افزایش درآمد بدون افزایش قیمت و تنها با استراتژی‌هایی که اتخاذ شد، صورت گرفت زیرا از سال 92 تاکنون هیچ افزایش قیمتی نداشته‌ایم. در حال حاضر نرخ هر مترمربع سالن در نمایشگاه تهران با امکانات زیرساختی مناسب حدود 300 هزار تومان است که بسیار ارزان‌تر از استان‌های دورافتاده کشور است. البته به نظر من برای طرح‌های توسعه باید یکسری افزایش قیمت صورت گیرد که مجمع ما باید موافقت بکند. درست است که صنعت و اقتصاد ما در شرایط تحریمی هستند و حضور شرکت‌های خارجی در نمایشگاه‌ها کمرنگ شده است، اما این موضوع خلاقیت و نبوغ شرکت‌های داخلی را در پی داشته تا کالاهای باکیفیت تولید کنند و به دست مشتریان برسانند. نمایشگاه در واقع نبض اقتصادی کشور است و از نزدیک شرایط صنایع را متوجه می‌شویم؛ خوشبختانه اکثر نمایشگاه‌ها و صنایع ما از جمله صنایع غذایی، ساختمان، دیجیتال و استارت‌آپ‌ها و... شرایط مساعد و مناسبی را شاهد هستند و توانستند نمایشگاه‌هایی با کیفیت بالا داشته باشند. در این میان حرفه‌ای‌گری برگزارکنندگان نمایشگاه هم می‌تواند به کیفیت بیشتر نمایشگاه‌ها منجر شود تا در این شرایط مجریان نیز شرایط بهتری را فراهم کنند و بیشتر از اینکه منافع خودشان را مدنظر قرار دهند باید منافع ملی را در نظر داشته باشند. با توجه به حجم اشتغال‌زایی که این صنعت به طور مستقیم و غیرمستقیم ایجاد می‌کند، باید بتوانیم از فرصت‌های نمایشگاهی برای توسعه صنایع مرتبط از جمله توریسم، صنایع غذایی و حمل و نقل بهره‌مند شویم.
رابطه شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی با شرکت‌های برگزارکننده چیست؟ برخی می‌گویند مجریان برگزاری انحصار دارند و این امر کیفیت برگزاری نمایشگاه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد...
در ابتدا لازم است توضیح دهم مجوز نمایشگاه‌ها را TPO (سازمان توسعه تجارت) صادر می‌کند و به شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی ارتباطی ندارد. بر این اساس مجریان برگزاری که تعداد آنها در حال حاضر 90 شرکت است، باید مجوز خود را از سازمان توسعه تجارت بگیرند و ما تنها فضای برگزاری نمایشگاه را در اختیار آنها قرار می‌دهیم؛ پس صدور مجوز با ما نیست. در همین حال باید بگویم تمام کارهای نمایشگاه بین‌المللی به بخش خصوصی برون‌سپاری شده، به‌طوری که شما هیچ شرکت دولتی را نمی‌توانید پیدا کنید که به اندازه ما کار را به بخش خصوصی واگذار کرده باشد. در همین حال به دلیل اینکه به وجود تشکل‌های صنفی اعتقاد داریم، ارتباط بسیار تنگاتنگی با تشکل‌های فعال در حوزه نمایشگاه‌ها از جمله انجمن مجریان یا برگزارکنندگان نمایشگاهی، انجمن غرفه‌سازان و انجمن سایت‌داران داریم. بر این اساس در تصمیم‌گیری‌ها نظر آنها را جویا شده و آن را لحاظ می‌کنیم زیرا اعتقاد داریم این یک بازی برد-برد است.
چه چالش‌هایی در این صنعت وجود دارد که برطرف کردن آنها می‌تواند کیفیت برگزاری نمایشگاه‌ها را افزایش دهد؟
در حال حاضر بحث واگذاری یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی است که در صنعت ما وجود دارد زیرا این امر توسعه منابع انسانی در این شرکت را با مشکل مواجه کرده است. بر این اساس نمی‌توانیم نیروی انسانی فعال با تئوری‌ها و ایده‌های جدید دانشگاهی جذب کنیم. هر چند در بحث آموزش سعی کردیم اقداماتی انجام دهیم اما جذب نیروی انسانی اقتصادخوانده و به‌روز می‌تواند به سطح علمی مجموعه کمک قابل توجهی برساند. با این همه طی یک سال گذشته با برنامه‌ریزی انجام‌شده به سمت دیجیتالیزه کردن صنعت نمایشگاه‌ها در کشور رفته و انتظار داریم که سایر استان‌ها هم همین کار را انجام دهند. بر این اساس طرح شرکت در بحث رجیستری آماده بهره‌برداری است و با اقدامات انجام‌شده منتظر افتتاح رسمی است. همان‌طور که در سایر کشورها قبل از برگزاری نمایشگاه‌ها، ثبت‌نام بازدیدکنندگان انجام می‌شود که به برگزاری نمایشگاه‌ها و آمار بازدید کمک می‌کند ما نیز این طرح را انجام خواهیم داد. با این طرح نوآورانه می‌توانیم مشخصات بازدیدکنندگان نمایشگاه‌ها را رصد کنیم که چه کسانی و با چه تحصیلات و جنسیتی به نمایشگاه‌ها آمدند و روی این آمار آنالیز داشته باشیم.
موضوعی که برای من جذاب است، تعداد مراجعان نیست بلکه زمانی بیشتر خوشحال می‌شوم که متخصصان برای بازدید از نمایشگاه‌ها بیایند زیرا این متخصصان نگاه ویژه‌ای دارند که به این صنایع کمک خواهند کرد. به همین دلیل حتی یکی از تقاضاهای من این است که بتوانیم قیمت بلیت ورودی را افزایش دهیم تا کمی از ورود عموم مردم کاسته شود. جالب است بدانید در دنیا نرخ ورودی نمایشگاه 70 یورو است ولی در ایران این مبلغ دو هزار تومان است. در حال حاضر با این نرخ ورودی عملاً هیچ پولی نمی‌گیریم؛ بر این اساس پیشنهاد ما افزایش نرخ ورودی بین 6 تا 10 هزار تومان است اما مجمع شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی باید در این مورد تصمیم بگیرد.
چه برنامه‌ای در سال 98 می‌خواستید انجام بدهید و حالا موفق نشده‌اید و به آن نرسیدید؟
من خیلی علاقه‌مند هستم که تحقیقات دانشگاهی در صنعت نمایشگاه انجام شود و پایان‌نامه‌هایی در حوزه صنعت نمایشگاه ارائه شود. متاسفانه به‌رغم همه تلاش‌هایی که انجام دادم، فعلاً این امر محقق نشده است ولی امیدوارم که ان‌شاءالله محقق شود تا بتوانیم توسعه صنعت نمایشگاهی را کاملاً علمی‌تر دنبال کنیم. همچنین در نظر داشتم که بعضی از سالن‌ها را بازسازی کنیم؛ اما متاسفانه برخی مشکلات و ناهماهنگی‌ها باعث تاخیر در این امر شده است و امیدواریم با رفع و اصلاح این موارد شاهد عملیاتی شدن این موضوع باشیم. باید جامعه‌نگر باشیم و دلمان برای کشورمان بسوزد. نمایشگاه بین‌المللی ایران گوهر گران‌بهای کشورمان است که نیاز به بازسازی دارد و نباید اجازه دهیم که فرسوده شود تا جلوه بین‌المللی خود را حفظ کند. یکی از آرزوهای دیگر من این است که در نمایشگاه ایستگاه مترو داشته باشیم که حتماً در رفت و آمد بازدیدکنندگان و سهولت دسترسی به نمایشگاه بسیار موثر است. بر این اساس راه‌اندازی مترو یکی از مهم‌ترین برنامه‌هایی است که در سال آینده آن را پیگیری خواهم کرد تا به نتیجه برسد.
مهم‌ترین برنامه‌هایی که برای سال 99 در نظر گرفته‌اید، چیست؟
اصلی‌ترین و مهم‌ترین برنامه ما در سال 99 حضور در اکسپو 2020 دبی است که ما مسوولیت برگزاری این نمایشگاه را از طرف جمهوری اسلامی ایران داریم. پاویون ایران در آنجا برپا می‌شود و هدف ما به رخ کشاندن معماری ایران، فرهنگ ایران، اقتصاد ایران و پیشرفت ایران به جهانیان است زیرا 25 میلیون نفر بازدیدکننده خواهد داشت. مدت‌زمان برگزاری اکسپو 2020 دبی شش ماه است که از 29 مهرماه 1399 شروع می‌شود و تا 21 فروردین 1400 ادامه می‌یابد. تمام دستگاه‌های کشور با توجه به مصوبه هیات‌وزیران در حال همکاری با ما هستند تا عظمت جمهوری اسلامی ایران را به جهانیان معرفی کنیم و بتوانیم در حوزه اقتصادی تاثیرگذار باشیم. همزمان با برگزاری همایش‌های سرمایه‌گذاری، بسیاری از فرهنگ‌ها، آیین و سنن ایران را به معرض دید جهانیان خواهیم گذاشت و خواهیم گفت که در ایران فرهنگ و تمدنی بسیار غنی داریم. در همین حال با تشکیل ستاد ملی اکسپو و ایجاد شش کمیته زیرمجموعه اهداف تجاری، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی تعریف کرده‌ایم. هر استانی که علاقه‌مند باشد می‌تواند در اکسپو 2020 مشارکت کند تا فرهنگ، آیین و سنت‌های خود را نشان دهد و حتی نسبت به جذب گردشگرها اقدام کند.
همچنین سال آینده شاهد برگزاری نمایشگاه توانمندی‌های استان‌ها به صورت تخصصی و حرفه‌ای در مدل جدید خواهیم بود؛ هرچند برگزاری موفق آن مستلزم همکاری بخش اقتصادی وزارت کشور، سازمان‌های صمت استان‌ها و سازمان توسعه تجارت ایران خواهد بود. اما مذاکراتی در این خصوص داشته‌ایم که می‌تواند منتج به برگزاری چهار نمایشگاه توانمندی استان‌ها شامل چهار منطقه مجزا در کشور (غرب، شرق، شمال و جنوب) باشد؛ اولویت ما اختصاص فضا و عرصه رقابتی برای صنایع داخلی و تولید کنندگان است.
در سال 98 ساختمان گمرک نمایشگاه بین‌المللی ایران با حضور قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت افتتاح شد، دلیل این امر چه بود و چه تاثیراتی می‌تواند در توسعه اقتصادی کشور داشته باشد؟
از مدت‌ها پیش برنامه‌ریزی برای این امر صورت گرفته بود و به دنبال استقرار نمایندگی گمرک بودیم که خوشبختانه ساختمان گمرک نمایشگاه بین‌المللی ایران با حضور حسین مدرس‌خیابانی قائم مقام وزیر صمت و رئیس گمرک استان تهران افتتاح شد. شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی ایران سالانه حدود 90 نمایشگاه برگزار می‌کند و برای حضور ویژه شرکت‌های خارجی در این نمایشگاه‌ها و همکاری آنها با شرکت‌های ایرانی مطابق با کنوانسیون‌های موجود، گمرک در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی ایران افتتاح شده است. قرار است گمرک در شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی ایران از ظرفیت حضور شرکت‌های خارجی در نمایشگاه استفاده کند تا ترخیص راحت‌تر باشد. جهت‌گیری گمرک در نمایشگاه تامین تجهیزات مورد نیاز تولیدکنندگان است و قرار نیست کالاهای دیگری از این طریق وارد شود. این نمایندگی گمرک جمهوری اسلامی ایران قرار است پس از این خدمات گمرکی به شرکت‌های واردکننده کالاها که در نمایشگاه‌های مختلف حاضر می‌شوند ارائه دهد و امور ترخیص کالا را برای این شرکت‌ها تسهیل کند.
علاقه‌مندی شخصی شما کدام نمایشگاه است و زمان برگزاری کدام نمایشگاه را بیشتر دنبال می‌کنید؟
از همه نمایشگاه‌ها لذت می‌برم و همه آنها مثل بچه‌های من هستند؛ برای هر کدام زحمت‌های خاص خودش از یک سال قبل کشیده می‌شود؛ ولی نمایشگاهی که به آن بسیار علاقه‌مندم و برایم جالب است، نمایشگاه «بورس، بانک و بیمه» است؛ نمایشگاهی که بیشترین استارت‌آپ‌ها را داشته باشد برای من جذاب است؛ از «الکامپ» خوشم می‌آید یا نمایشگاه آگروفود با حضور شرکت‌های متعدد خارجی یکی از نمایشگاه‌های بسیار پررونق ما بود. همچنین نمایشگاه نفت در خاورمیانه بزرگ‌ترین نمایشگاه نفت است و نمایشگاه صنعت ساختمان نیز یکی از بهترین و بزرگ‌ترین نمایشگاه‌های منطقه است. چون مهندس برق هستم، نمایشگاه صنعت برق هم به همین دلیل برایم جذاب بود. اما همه نمایشگاه‌های ما مثل محیط زیست، نمایشگاه گل‌وگیاه و نمایشگاه دکوراسیون‌های داخلی خیلی عالی هستند.