چاپ

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری-تحلیلی ایران مراسم نیوز، به نقل از ستاد خبری رویداد ITE: این سمینار در دومین روز برگزاری نمایشگاه تراکنش ایران (29 آبان ماه سال جاری)، با دبیر علمی علیرضا بزرگمهری دبیر انجمن شرکت‌های نرم‌افزاری (آشنا)، برگزار شد.

رهام بهین شاد مدیرعامل شرکت خدمات هوشمند قرن، محمدرضا عباسی مدیر نظارت بر شبکه پرداخت (شاپرک)، هومن امینی مدیرعامل دیجی‌پی و محمدرضا روشناس عضو هیات‌مدیره پرداخت نوین، با حضور در سالن بهارستان نمایشگاه گفت‌وگو در این نشست شرکت کردند.

ناکامی در رسیدن به ایده‌آل‌ها

در ابتدای جلسه، امینی مدیرعامل دیجی‌پی در پاسخ به سوال بزرگمهری در مورد اینکه چه تفاوتی بین عملکرد پرداخت‌یاران در واقعیت با مجموعه‌هایی که بدون کسب مجوز در قالب یک قرارداد با شرکت‌های پرداخت کار می‌کنند، وجود دارد؟ گفت: «واقعیت این است که بین PSPها و مرچنت‌ها تفاوتی دیده نمی‌شود؛ به نظر من ظرفیت تغییر شرایط وجود دارد. در سراسر دنیا شرکت‌هایی کار رصد فعالیت‌های این حوزه را به صورت مداوم انجام می‌دهند.»

وی افزود: «مرچنت‌های متوسط و کوچک دغدغه‌ای برای این ندارند که ترمینال بگیرند، عملیات پیچیده‌ای انجام دهند و نگران وضعیت خدمات خود باشند. این کار را در اختیار شرکت‌های بزرگ می‌گذارند. یک مرچنت از لحظه‌ای کهتصمیم می‌‌گیرد، در فضای آنلاین به فعالیت ادامه دهد تا زمانی که این تصمیم را عملیاتی می‌کند نباید بیشتر از چند دقیقه طول بکشد.»

مدیرعامل دیجی‌پی ادامه داد: «اینکه شرکت‌های ایرانی در عمل چقدر موفق بوده‌اند، پرسشی بسیار جدی است. از رجیستری مرچنت و اتوماسیون تا تشخیص هویت و شناسایی و کشف تقلب موجب شده که این فرایند طولانی شود.»

امینی گفت: «بخش مهم‌تر تنوع خدمات است. در ایران همچنان فضای آفلاین وجود دارد و فضای آنلاین حاکم نیست. زیرساخت‌‌هایی زیادی که شرکتی مانند دیجی‌‌کالا به آن نیاز دارد، وجود ندارد. فقدان این شرایط موجب شده که فاصله کشور با جهان زیاد شود.»

این سخنران سمینار «پرداخت‌یاران و چالش‌های کسب و کاری» افزود: «اعتقاد دارم که باید اصلاح در این اکوسیستم را از یک جایی شروع کرد. در مجموع می‌‌توان این جمع‌‌بندی را داشت که شرکت‌های ایرانی در اجرا هنوز نتوانسته‌اند به ایده‌‌آل‌‌ها دست پیدا کنند.»

در این زمان بزرگمهری در واکنش به سخنان امینی گفت: «نباید انتظار داشت که مجوزی یک ساله به بلوغ نهایی خود رسیده باشد. هدف از برگزاری این پنل بررسی مشکلاتی است که شما در سخنان خود به آن اشاره کردید تا بتوان زودتر به نتیجه رسید، در این صورت مجوز از حالت تزئینی به حالت کارکردی تبدیل می‌‌شود.»

دور خوردن پرداخت‌‌یارها

در ادامه سمینار، روشناس عضو هیاتمدیره شرکت پرداخت نوین در پاسخ به سوال بزرگمهری در مورد اینکه چه تفکیلی بین PSP و شرکت پرداخت‌‌یار در حوزه مشترک کسب و کار می‌توان قائل شد، گفت: «از نظر من تفاوت چندانی میان آنها وجود ندارد. هر کاری که پرداخت‌‌یاران انجام می‌‌دهند، در دستور کار شرکت‌های پرداخت نیز قرار دارد. حتی پرداخت‌‌یاران می‌توانند تخفیف بیشتری به مرچنت بدهند و مشتری را به سمت خود جذب کنند. آنهایی در فضایی کار می‌‌کنند که مغفول مانده است و PSPها سراغ آن نرفته‌اند.»

وی ادامه داد: «هنگامی که نخستین شرکت‌های پرداخت فعالیت‌های خود را کلید زدند، هزینه‌ای را از پذیرنده‌‌ها دریافت می‌‌کردند. در نهایت شاپرک سازوکاری را تدوین کرد که این کار متوقف شد. اکنون پرداخت‌‌یاران آن قسمت را تسهیل می‌‌کنند. در صورت تسهیل، خود PSPها می‌توانند وارد این بخش شوند. در این صورت پرداخت‌یارها دور می‌‌خورند.»

بزرگمهری دبیر انجمن شرکت‌های نرم‌افزاری (آشنا) در واکنش به سخنان روشناس ضمن تقدیر از صداقت و صراحت وی در بیان واقعیت گفت: «مساله اساسی همین نکته است. شرکت‌های پرداخت در صورتی که پرداخت‌‌یار در بخشی از بازار موفق بشود، به راحتی آن را تصاحب می‌کنند. حتی اگر پرداخت‌یار بخواهد مدل تجاری جدیدی را ایجاد کند باید این کار را روی سوئیچ PSP انجام دهد. در چنین شرایطی دیگر مزیت رقابتی وجود ندارد؛ چرا که روی سوئیچ شرکت پرداخت انجام شده و برای همه قابل استفاده است.»

وی افزود: «حتی شرکت‌های پرداخت می‌‌توانند تخفیف بیشتری نیز به مشتریان بدهند. این مدل کسب و کاری تا زمانی که تسهیل نشود، به نتیجه نمی‌رسد و کار نمی‌‌کند. نگاه صرفا امنیتی به نرم‌افزارهای جدید باید تغییر کند؛ هرچند با وجود اتفاقاتی که رخ داده تا حدودی این نگاه قابل درک است با این حال این رویکرد باید اصلاح شود.»

دبیر علمی سمینار پرداخت‌یاران و چالش‌های کسب و کاری تاکید کرد: «باید در مورد زیر سوئیچ‌‌ها نیز تدابیری اندیشیده شود. از مدل کسب و کاری رایج موجود، نمی‌‌‌توان به سودآوری رسید. مگر اینکه کسب و کار جدیدی به صورت انحصاری ایجاد شود؛ در این شرایط اگر شرکتی بخواهد کسب و کار جدیدی با مزیت رقابتی ایجاد کند باید زیرسوئیچ خود را داشته باشد. در این شرایط، شاپرک یک دافعه جدی و مقاومت زیاد در مورد به رسمیت شناختن زیرسوئیچ‌‌ها دارد که لازم است رفع شود.»

امتیازات بالای پرداخت‌‌یارها

عباسی مدیر نظارت بر شبکه پرداخت (شاپرک) در ادامه سمینار، در پاسخ به این پرسش که در برابر مقاومت شاپرک برای به رسمیت شناختن زیرسوئیچ باید چه کار کرد؟ گفت: «در مورد پرداخت‌‌یاری با توجه به مدت زمان طی شده باید گفت که فرض روز اول این نبود که آنها تا این حد بزرگ شوند. متاسفانه این نکته همواره فراموش شده است. قرار این بود که با حضور پرداخت‌یاران امکان مدیریت پذیرنده خرد وجود داشته باشد.»

وی افزود: «مهم‌ترین دلیلی که چنین تصمیمی گرفته شد این بود که شرکت‌های پرداخت به سمت بازار پذیرنده‌های خرد نمی‌‌‌رفتند؛ چرا که برای آنها صرفه اقتصادی نداشت.»

مدیر نظارت بر شاپرک با اشاره به گذشت حدود یک سال از تفاهم‌نامه پرداخت‌یاری ادامه داد: «تیم‌های فعال در این حوزه اکنون می‌خواهند جایگاه خود را بدانند. البته این نکته منفی نیست و بسیار مثبت است. این موضوع دستاورد بسیار مهمی است که پرداخت‌‌یار به جایگاهی رسیده که در این مورد دغدغه دارد و آن را مطالبه می‌‌کند.»

عباسی گفت: «البته پرداخت‌‌‌یاران باید این نکته را نیز مدنظر قرار دهند که از روز اول تراکنش 50 میلیون تومانی زده‌اند که در واقع جز وظایف شرکت‌های پرداخت است. آنها از روز اول از امتیاراتی مشابه با ‌PSPها برخوردار بوده‌اند.»

وی افزود: «به جای طرح این پرسش که چه تفاوتی میان پرداخت‌‌یاران و شرکت‌های پرداخت وجود دارد، باید پرسید گروه نخست چه امتیازات مشابهی را با دیگری داشته است؟ پرداخت‌‌یاران از اختیارات زیادی برخوردارند و باید به نکته توجه داشت که ‌PSPها مسئولیت سنگینی دارند و به ازای تک تک مرچنتی که تعریف می‌‌کنند باید به شاپرک، بانک مرکزی و دادستانی جواب پس بدهند. اما شرکت پرداخت‌یاری مسئولیت بسیار کمتری دارد.»

مدیر نظارت بر شبکه پرداخت گفت: «شرکت‌های پرداخت زیرساخت‌های پیچیده‌‌ای دارند که پرداخت‌‌یاران فاقد آن هستند؛ گروه دوم به محض اینکه با چند سامانه بتوانند خود را به درگاه پرداخت برسانند، امکان انجام تراکنش را دارند، اما عملکرد PSP‌ها به این سادگی نیست. این موضوع را همه قبول دارند.»

عباسی «زیرسوئیچ» را موضوعی «بسیار مهم» دانست و افزود: ‌«سوال اساسی این است که چه زمانی باید زیرسوئیچ ارائه شود؟ چرا پرداخت‌‌یار زیرسوئیچ می‌‌خواهد؟ اگر مشکل این است که شرکت‌های پرداخت، خدمات خوبی را ارائه نمی‌‌کنند، این نکته باید به شاپرک منتقل شود تا این نهاد موضوع را بررسی کرده و حل کند. به هرحال وظیفه PSP این است که پرداخت‌یاران خدمت بدهد.»

وی گفت: «اگر شرکت پرداخت‌‌یار زیرسوئیچ می‌‌خواهد این مفهوم را می‌‌رساند که می‌خواهد پذیرنده‌‌ها‌ی خود را مدیریت کند و از سوی دیگر قرار است داده‌های تراکنش از داخل این سوئیچ رد شود. مفهوم آن این است پرداخت‌یار باید مطابق با استاندارد امنیت اطلاعات در صنعت کارت‌های پرداخت، از داده‌ها محافظت کند تا امنیت اطلاعات کارت کاربران به خطر نیفتد. اگر پرداخت‌یاران نمی‌خواهتد داده‌های کارت افراد را رد کنند چرا به زیرسوئیچ احتیاج دارند؟ این موارد با هم متضاد هستند.»

مدیر نظارت بر شاپرک افزود: «طرح این نکته که پرداخت‌یار به زیرسوئیچ نیاز دارد به این معنا است که می‌‌خواهد تراکنش را مدیریت و به سوئیچ بالادستی منتقل کند تا به شاپرک برسد و تراکنش انجام شود. در حالی که از روز اول چنین فرضی وجود نداشت. قرار بر این بود که پرداخت‌یاران خدماتی را که شرکت‌‌های PSP به پذیرنده‌‌های کوچک و دارندگان کارتی که تراکنش بالایی نداشتند، نمی‌دهند به آنها ارائه کنند؛ برای مثال فردی در خانه قصد فروش ترشی خود را دارد یا یک معلم خصوصی می‌‌خواهد هزینه تدریس را دریافت کند. پرداخت‌‌یاران موظف به ساماندهی این شرایط هستند.»

عباسی ادامه داد: «این موضوعات ساماندهی شد اما در ادامه پرداخت‌یاران رشد زیادی پیدا کردند و تراکنش‌هایی با مبالغ بسیار بالا را انجام دادند؛ در وضعیت موجود امتیازات بسیار بزرگی به آنها داده شده است.»

چالش زیرسوئیچ!

مدیر نظارت بر شبکه پرداخت (شاپرک) داشتن زیرسوئیچ را برای پرداخت‌‌یار اشتباه دانست و گفت: «در چنین شرایطی داده‌های کارت از درون یک زیرسوئیچ رد می‌‌شود. این موضوع به این معنی است که شاپرک همه زیرسوئیچ‌‌ها را آدیت کند. آیا چنین کاری با توجه ریسک عملیاتی آن اصولا درست است؟»

وی افزود: «اکنون 12 شرکت پرداخت و به همین تعداد، سوئیچ فعال وجود دارد. برای این تعداد PSP آدیت سالیانه صورت می‌‌گیرد. در مقابل، 384 پرداخت‌‌یا‌ر در شاپرک ثبت‌‌نام کردند. 62 توافق‌نامه وجود دارد که روی سایت شاپرک درج شده‌اند. 384 ممیزی برای آنها صورت گرفته است که همین نشان می‌‌هد که این مدل غلط هست.»

عباسی گفت: «شاید برخی مدعی شوند که در همه دنیا این رویه وجود دارد؛ واقعیت این است که مدل پذیرندگی در ایران با دنیا تفاوت دارد. در خارج از کشور، پذیرنده می‌‌تواند داده‌های کارت را نگهدارد اما در ایران چنین تجربه‌‌‌ای وجود ندارد.»

این سخنران سمینار پرداخت‌یاران و چالش‌های کسب و کاری، ادامه داد: «با مدل فعلی داشتن زیرسوئیچ برای پرداخت‌‌یاران اشتباه است؛ هم از نظر خود این آنها و هم از نظر سازمان‌‌های بالادستی. وقتی پرداخت‌یار زیرسوئیچ دارد، شاپرک باید آن را آدیت کند. به این معنا که پردازش داده‌های کارت الزامی می‌شود. این در حالی است که در فرض اول چنین موضوعی مدنظر قرار نگرفته بود.»

وی گفت: «حال اگر قرار باشد این فرض تغییر کند، موضوع دیگری است. در این صورت می‌‌توان گفت که پرداخت‌یاران پیشرفت کرده‌اند و بالغ‌‌تر شده‌اند. اما در شرایط موجود چنین نیازی حس نمی‌‌شود و کسب و کار شرکت‌های پرداخت‌‌یاری در حال پیشرفت و حرکت رو به جلو است.»

بزرگمهری در واکنش به سخنان عباسی گفت: «مشخص شد که زیر سوئیچ ساختار لازم را ندارد برای اینکه این تعداد ممیزی را سرپرستی کند. مهم‌تر اینکه این کار ریسک زیادی دارد البته هیچ یک از فعالان این حوزه که به موضوع زیرسوئیچ اشاره کرده‌اند، الزامات pci را نادیده نمی‌گیرند.»

دبیر انجمن آشنا افزود: «اینکه امتیازات مشابه PSPها به پرداخت‌‌یارها داده شده است را نمی‌‌توان مورد خاصی تلقی کرد؛ چرا که آنها با قیمت بیشتری خدمات خود را ارائه می‌‌کنند. موضوع دیگر پاسخگویی به شاپرک و دادستانی است.»

وی گفت: «اصل مهم دیگری که به آن اشاره شد این بود که چرا زیرسوئیچ لازم است؛ پرداخت‌یاران باید درخواست‌های خود را از PSP بخواهند، اگر این خدمات داده نشد باید به سراغ شبکه شاپرک بروند و از PSPشکایت کنند؛ چرا که آنها با این شرکت‌ها قرارداد پرداخت‌‌یاری دارند و حیات و ممات پرداخت‌یاران به این نکته وابسته است.»

مشکل هویت‌‌بخشی

در ادامه سمینار، بهین‌شاد مدیرعامل شرکت خدمات هوشمند قرن در واکنش به سوال بزرگمهری در مورد شکایت از شاپرک، امتیازات پرداخت‌‌یاری، پاسخگویی به دادستانی و زیرسوئیچ گفت: «دغدغه‌ای که اکنون وجود دارد این است که یک سال از تفاهم‌‌‌نامه با شرکت شاپرک می‌گذرد؛ تفاهم‌نامه‌‌ای که در واقع کار هویت‌‌بخشی به پرداخت‌یاری را انجام داد. من به عنوان یکی از پرداخت‌‌یارهای شبکه پرداخت، برای ترسیم وضعیت پرداخت‌‌یاری بهتر می‌‌دانم که یک سوال از دوستان بپرسم و این سوال این است که اگر من در حال حاضر با دانشگاه آزاد قرارداد ببندم که درگاه مجموعه ما، سداد یا بانک ملت باشد به نظر شما دانشجویان کدام درگاه را انتخاب می‌‌کنند؟ به نظر می‌‌رسد که در این شرایط، آنها بانک ملت را انتخاب کنند.»

وی افزود: «پرداخت‌یاران در ابتدا امکان ارائه خدمات مبتنی بر روش‌های با حضور کارت یا CP را داشتند اما پس مدت کوتاهی این موضوع متوقف شد. آنها اکنون تنها مجاز به ارائه خدمات خود به روش‌های بدون حضور کارت یا CNP هستند. ر چنین شرایطی آنها نمی‌‌توانند بازار رقابتی داشته باشند.»

بهین‌شاد گفت: «من واقعا از وجود این تعداد شرکت پرداخت‌‌یاری اطلاع نداشتم و زمانی که مهندس عباسی این تعداد را اعلام کردند، واقعا غافل‌گیر شدم. این گستردگی بحث نظارت را نقض می‌‌کند. مشکلی که خود من در یک سال گذشته با آن مواجه بودم این بود که شبکه نظارتی کشور در حوزه بانک مرکزی، به پرداخت‌یاران اعتماد ندارد؛ به این دلیل که در میان تعداد زیادی از شرکت‌‌های پرداخت‌‌یاری امکان دارد که اقداماتی صورت بگیرد که ترو خشک با هم بسوزند. همین موضوع در نهایت بستری فراهم خواهد کرد که پرداخت‌‌یاری جمع شود. »

وی در ادامه افزود: «در مورد NPG هم من با این نظر موافق هستم که کیف پول در واقع جزیی از این فرایند است و نباید پرداخت‌‌بانی را متولی آن کرد. در سراسر دنیا، PSPها پردازش‌گر هستند و مسئولیت همه کارهای مربوط به پشتیبانی، تعریف پذیرنده و نگهداری با پرداخت‌‌یارها است، اما در ایران خود PSPها همه این کارها را انجام می‌‌‌دهند. حال این سوال به صورت جدی مطرح می‌‌شود که نقش پرداخت‌یاران در این میان چیست؟ حداقل باید شرایطی فراهم شود تا پرداخت‌‌یارها با PSP درگیر نشوند.»

این سخنران سمینار پرداخت‌یاران و چالش‌های کسب و کاری، گفت: «واقعیت این است که دوستانی که در این حوزه کار و بازاریابی کرده‌اند، نسبت به مشکلات آگاه هستند. برخی فکر می‌ کنند که تنها کافی است مجوز بگیرند و بعد از آن می‌‌توانند چند میلیارد سود کنند. در حالی که گروهی مجوز را می‌گیرند و گاهی از آن استفاده نادرست می‌‌کنند. با این حال شرکت‌‌هایی که در این حوزه مشغول هستند نسبت به این موضوع گلایه دارند که چرا کار هویت‌‌بخشی صورت نگرفته است.»

عامل کندی جامعه فین‌‌تک در ایران

امینی مدیرعامل دیجی‌پی در پاسخ به سوال بزرگمهری در مورد چگونگی مدل تجاری این مجموعه به عنوان صاحب کسب و کار و نظر او در مورد داشتن زیر سوئیچ اختصاصی، گفت: «یکی از چالش‌‌هایی که دیجی‌کالا با آن روبه‌رو شده، حجم بازار است که نسبت به کشورهای اروپایی و آمریکایی بسیار محدود و ناامیدکننده محسوب می‌شود.»

وی دلیل محدود بودن بازار را چالش فرهنگی دانست و افزود: «مردم اطمینان چندان نسبت به خرید اینترنتی ندارند. یک دلیل دیگر هم تجربه پرداخت و نبود امکان تشخیص کاربر در خریدهای آنلاین است. به عبارت دیگر تمایل دیجی‌کالا بر این است که کاربر خود را بشناسد و به او فرصت دهد که تجربه بهتری در خرید آنلاین داشته باشد.»

امینی ادامه داد:‌ «اکنون چنین امکانی وجود ندارد و امید من این بود که در پرداخت‌‌یاری در دیجی‌‌پی این موضوع محقق شود. حال اگر این نکته در شرایط زیرسوئیچ محقق می‌‌شود که بسیار عالی است اما اگر در شرایط دیگری می‌توان آن را اجرایی کرد، باز هم دی‌جی‌کالا از آن استقبال می‌‌کند.»

این سخنران سمینار پرداخت‌یاران و چالش‌های کسب و کاری، گفت: «واقعیت این است که می‌‌توان پذیرنده‌‌ها را با توجه به پتانسیل آنها طبقه‌‌بندی کرد؛ برای مثال شاید بتوان شرکت‌‌هایی را تعریف کرد که کار آنها رگولاتوری باشد و تحت نظارت شاپرک فعالیت کنند؛ به گونه‌ای که در فضای کوچک‌تر پذیرنده‌‌ها را آدیت کنند. در چنین شرایطی مجموعه‌‌هایی وجود دارند که تحت نظارت شاپرک فعالیت می‌کنند.»

وی افزود: «شرکتی مانند دی‌جی‌‌پی شاید بخواهد، وارد چنین فضایی شود اما به این منظور باید مدل تجاری خود را چند لایه تعریف کند. این رویکرد منجر به ایجاد خلاقیت در کسب و کارها می‌شود و مدل تجاری جدیدی را به وجود می‌‌آورد. در نهایت نیز سهم بازار گسترش می‌یابد که این امر فضا را متحول می‌‌کند.»

امینی بیان کرد: «چنین تغییری در نهایت موجب افزایش اشتغال می‌شود. به نظر من اگر مطالعات صورت گرفته در دیگر نقاط دنیا را بررسی کنیم، در می‌یابیم که محدودسازی پرداخت در فضای آنلاین و آفلاین به شرکت‌های زیرساختی مانند شرکت‌های پرداخت، خلاقیت را برای جامعه فین‌‌تکی ایران کند می‌کند و از بین می‌‌برد.»

بازهم کیف پول

بزرگمهری در ادامه این پرسش را مطرح کرد که «عامل تمایز و جداسازی کیف پول از پرداخت‌یاری چیست؟ اضافه کردن این موضوع به پرداخت‌‌یاری، این تفاهم‌نامه را احیا می‌‌کند.»

عباسی مدیر نظارت بر شبکه پرداخت در پاسخ به این سوال گفت: «ماهیت پرداخت‌‌بانی و کیف پول از پرداخت در ایران مجزا است. مهم‌ترین دلیل این است که کیف پول، حساب کاربری را مدیریت می‌‌کند؛ پرداخت‌بان پول را از حسابی برمی‌دارد و احتمالا به همان برگرداند. همچنین ممکن است کاربر بخواهد که کیف پول خود را ببندد. اینها مفاهیمی است که در حساب معنا پیدا می‌‌کند.»

وی افزود: «در ایران چه مقامی مدیریت حساب را برعهده دارد؟ واقعیت این است که بانک این کار را انجام می‌‌دهد. به همین دلیل بانک مرکزی اعلام کرد که هر پرداخت‌‌یار می‌‌تواند مجوز پرداخت‌‌بانی را داشته باشد و پرداخت‌‌یار اگر می‌‌خواهد که پرداخت‌‌بان شود می‌‌تواند به هر بانکی مراجعه کرده و حساب را در اختیار بانک بگذارد. در وافع مسیر بسته نیست.»

مدیر نظارت بر شبکه پرداخت گفت: «اگر این نیاز ایجاد شده است که مدل موجود باید تغییر کند، می‌توان در مورد آن بحث و بهترین راهکار را انتخاب کرد. باید نهاد دیگری ایجاد شود که حساب را مدیریت کند. البته اکنون این کار در درگاه‌‌های واسط انجام می‌شود.»

معضل تسویه

بهین‌‌شاد مدیرعامل شرکت خدمات هوشمند قرن در ادامه سمینار، در پاسخ به این پرسش که با چه چالش‌‌هایی در حوزه تسویه و زیرساخت مواجه هستید؟ گفت: «بزرگ‌ترین چالش این است که زمان تسویه، چرخه‌ای پایا است که معمولا شش صبح بوده و چرخه بعد 11 هست. اگر شرکتی به تسویه شش صبح نرسد، 24 تا 30 ساعت این امکان را ندارد که عملیات تسویه را با شاپرک انجام دهد. شما حاضر هستید که این را قبول کنید که پولتان 30 ساعت در حساب شاپرک باشد؟ امکان دارد به بانک مراجعه کنید و سریع ساتنا بزنید یا اینکه سقف را افزایش دهید. این بزرگ‌ترین مشکل پرداخت‌یاران است و اگر قرار باشد ریشه‌‌ای حل شود یا باید دو سیکل پایا که بانک‌‌ها دارند افزایش یابد یا ساتنا در اختیار آنها قرار گیرد. در غیر اینصورت پرداخت‌یاران هیچ مزیت رقابتی ندارد.»

وی افزود: «لطفی که شاپرک و بانک مرکزی می‌‌توانند در حق پرداخت‌یاران انجام بدهند این است که به آنها ساتنا را بدهند. در این صورت از حداقل مزیت رقابتی برخوردار می‌شوند و می‌توانند به کاربر بگویند که PSP و IPG روی دو سیکل پایا است اما آنها ساتنا زده و بعدازظهر پول مشتری را به حساب او می‌‌ریزند. این نکته حداقل شرایطی است که برای پرداخت‌‌یارها باید فراهم شود.»

در ادامه بزرگمهری گفت: «نهادهای رگولاتوری می‌‌توانند بخشی از تراکنش PSP را به پرداخت‌‌یار داده یا اینکه حداقل زودتر پول را بدهند تا مشکل حل شود. به هر حال این مدل به هر حال باید یک توجیه منطقی داشته باشد.»

در این زمان بهین‌‌شاد گفت: «مشکل این است که اگر به چهارشنبه بخوریم، شنبه پول داده می‌‌شود!»

بزرگمهری تصریح کرد: «واقعیت این است برخی چندان دغدغه کسب و کار ندارند اما بسیاری در این مورد دغدغه جدی دارند. هدف برخی واقعا کسب هویت در این عرصه بوده و اهداف مالی و بازاریابی در اولویت دیگر آنها است. پرداخت‌‌یارها باید این حداقل مزیت را داشته باشند اگر بانک عامل هم باید اجازه این کار را از بانک مرکزی داشته باشد. در این صورت رقابت جدی بین چند بانک عامل شکل می‌‌گیرد. در این صورت می‌توان گفت که من به این دلایل این بانک عامل یا بانک عامل دیگر را انتخاب می‌‌کنم. »

سهم‌‌خواهی پرداخت‌‌یاران

روشناس در پاسخ به سوال بزرگمهری که شما چه نگاه و انتظاری به پرداخت‌‌یارها دارید چون از نگاه برخی از PSP مزاحم هستند، گفت:«آقای بهین‌‌شاد به انتظار خودشان بر تسویه زودتر تاکید کردند به نظر من، کسب و کارها نباید خود را از نظام پولی کشور جدا بدانند. بر اساس ساختار موجود سرعت گردش پول باید کند شود. اگر قرار باشد که سرعت افزایش یابد، این امر در واقع بر تورم تاثیر دارد. متاسفانه بسیاری از کسب و کارهایی که تعریف می‌‌شود چنین نگاهی را ندارد و تنها انتفاع خود را مدنظر قرار می‌‌دهند.»

وی افزود: «پرداخت‌‌یارها را می‌توان در حکم بازاریاب دید که با بهره‌گیری از ابزار فناورانه و برنامه‌‌ریزی بازاریابی می‌توانند برای شرکت‌های پرداخت تراکنش ایجاد کنند. این رویکرد بسیار خوبی است. اما چالش بسیار بزرگی نیز وجود دارد؛ هر پرداخت‌یار در صورت قطع همکاری با PSP، می‌تواند دستگاه کارت‌خوان پر تراکنش را از شرکت پرداخت جدا کرده و به شرکت دیگری ببرند. از منظر رگولاتوری این نکته مهم نیست که که شرکتی مانند‌ دیجی‌کالا بیاید و با قدرتی که از آن برخوردار هست با شرکت پرداخت چانه بزند و آن را تحت فشار قرار بدهد. اکنون بانک هم رایزنی می‌‌کند که بخشی از تراکنش را بگیرد. چالش بسیار بزرگ این است که شرکت‌‌های قدرتمند در حوزه پرداخت‌‌یاری وارد چانه‌‌زنی شده و دقیقا وارد حوزه‌‌ای خواهند شد که شاپرک تاکید داشته که وارد نشوند.»

عضو هیات‌مدیره پرداخت نوین در ادامه افزود: «در این بازار رقابتی، دست شرکت پرداخت بسته است و نمی‌داند که باید چه کار کند. اگر شرایط را قبول نکند در غیر این صورت یک PSP دیگر پرداخت‌یاران را جذب می‌‌کند یا اینکه باید با شرایط آنها کنار بیاید. به نظر من این موضوع یک شمشیر دولبه است. البته من به هم‌‌افزایی آنها خیلی امیدوارم چون تکنولوژیک رفتار می‌‌کنند. اما در عمل نگرانی هم دارم چرا که بلافاصله سهم‌‌خواهی شروع می‌‌شود.»

روشناس گفت: «شرکت پرداخت نوین با برخی از پرداخت‌‌یارها در برخی از کسب و کارها مذاکره می‌‌کند. در عمل آنها کسب و کار خود را با چنان با فعالیت شرکت پرداخت ترکیب کرده و بر همکاری مشترک تاکید می‌‌کنند که گویی اگر این شرایط وجود نداشته باشد کل همکاری به خطر می‌افتد. البته من به آنها حق می‌‌دهم چرا که پرداخت‌یاران نیز نگرانی گسترده‌‌ای دارند. اگر این مشکلات به صورت گسترده وجود دارد به دلیل فقدان قوانین مشخص رگولاتوری است. به عبارت دیگر مدل تجاری به خوبی تعریف نشده است. اگر این اتفاق رخ دهد، هم‌‌افزایی خوبی انجام می‌شود.»/ باران ستوده

ادامه دارد ...