ایران مراسم نیوز: برگزاری نمایشگاههای تخصصی در شرایطی که اقتصاد کشور از یک سو با محدودیت های ناشی از بیماری کرونا  و از سوی دیگر با تحریم های آمریکا مواجه است، یک ضرورت است و حفظ اشتغال و جلوگیری از بیکاری یکی از برنامه های مدیریتی کشورهای در حال توسعه محسوب می شود.

نمایشگاه برآیند به هم رسانی توانمندی ها و نیازمندی های جامعه است که  می تواند  بر رشد اقتصادی و افزایش تولید ناخالص ملی تأثیرگذار باشد. در واقع  نمایش توانمندی ها، تکنولوژی، نوآوری ها و کشف نیازمندی های بازار از طریق نمایشگاه  موجب هدفمند شدن  بیشتر تولید و تجارت می شود.

ازآن جایی که نمایشگاه ها ویترین اقتصاد هرکشوری به شمار می روند و پویایی اقتصاد و صنایع مختلف کشور را به نمایش می گذارند، بنابراین وحدت مسولان و مدیران اقتصادی تصمیم گیر و سیاست گذار در حوزه نمایشگاهی یک ضرورت صرف محسوب می شود و رقابت دولت با بخش خصوصی در زمان کنونی که اقتصاد ملی با بحران رو به رو است، غیرمنطقی و به صلاح کشور نیست. از اینرو دست اندرکاران صنعت نمایشگاهی باید با مدیریت صحیح و اقناع مسولان ارشد کشور به منظور تصمیم گیری های مناسب در این حوزه گام بردارند و با برنامه ریزی های همه جانبه برای برگزاری نمایشگاه های تخصصی به عنوان ابزاری قدرتمند برای جهش تولید اقدام کنند.

در این زمینه محمد رئوف ‌قادری، مدیرعامل نمایشگاه بین‌المللی شهر آفتاب با " پگاه آفرین زاد؛ خبرنگار و مسئول حوزه نمایشگاه روزنامه دنیای اقتصاد" به گفت و گو نشسته است که در ادامه می خوانید.

سایت نمایشگاهی شهر آفتاب با چه استراتژی ایجاد شد؟

مهم ترین استراتژی ساخت سایت شهر آفتاب این بود که با تاسیس نمایشگاهی در کنار شهر تهران، بزرگ ترین نمایشگاه خاورمیانه ساخته شود تا بتوانیم برندی را در حوزه نمایشگاهی به جهان معرفی کنیم. به همین منظور انتقال نمایشگاه‌ها از سایت نمایشگاهی چمران که داخل شهر است، به شهر آفتاب به عنوان یک هدف جدی برای این استراتژی مطرح شد که کاملا منطقی و اصولی است. چرا که تهران با چند معضل جدی از جمله ترافیک، آلودگی‌های زیست محیطی و هزینه‌های سرسام آوری که در حوزه برگزاری نمایشگاه‌ها به مردم، شهرداری و حتی دولت تحمیل می‌شود، رو به رو است، بنابراین ضروری است که این اتفاق هر چه سریع تر بیفتد.

چرا تاکنون انتقال کامل نمایشگاه ها به سایت شهر آفتاب عملیاتی نشده است؟

این اتفاق دلایل متعدد دارد که  افتتاح زودهنگام،نبود اراده کافی برای انتقال نمایشگاه ها و مقاومت دولت در برابر انتقال نمایشگاه ها مهمترین آنهاست این در حالی است که دولت از ابتدا موافقت خود را با انتقال نمایشگاه‌ها از شهر تهران اعلام کرده بود. مقاومت دولت یا بهتر است بگویم رقابت جدی دولت با بخش خصوصی باعث شده است تا کنون برگزاری نمایشگاه‌ها به این مکان منتقل نشود. از نظر قانونی همه نمایشگاه‌های پرمخاطب شهر تهران، مکلف و متعهدند که در شهر آفتاب برگزار شوند و برای این تکلیف، باید اراده متصدیان و تصمیم گیران بر این قرار بگیرد که نمایشگاه‌ها به این مکان منتقل شوند، این در حالی است که اراده مسئولان عالیرتبه بر این است که نمایشگاه‌ها از شهر تهران به شهر آفتاب منتقل شود ولی در سطوح میانی مدیران مقاومت‌هایی وجود دارد که نام این مقاومت را رقابت دولت با بخش خصوصی می‌گذارم که بسیار آسیب زا است.

باید به این نکته توجه کنیم که سایت نمایشگاه‌های داخل شهر دیگر امکان توسعه ندارند و در حد استانداردهای بین المللی نیستند. اگر نمایشگاه‌ها در شهر آفتاب برگزار شوند، دیگر 31 استان کشور برای بازدید از نمایشگاه وارد تهران نمی شوند و ترافیک و آلودگی کاهش پیدا می‌کند و به نفع مردم است. ما باید مقامات عالیرتبه کشور را اقناع کنیم که بر اساس قانون اساسی اولا بخش دولتی با خصوصی در این حوزه رقابت نکند، دوما بخش دولتی زمینه انتقال نمایشگاه‌ها را به شهر آفتاب فراهم و تسهیل کند و سوما این اتفاق، نیاز به اراده جمعی دولت، شهرداری و بخش خصوصی دارد.

آیا راهکار قانونی برای انتقال نمایشگاه ها وجود ندارد؟

در سال های گذشته زیرساخت‌های حقوقی این تصمیم ضعیف بود و صرفا مصوبه ای از سوی شورای شهر وجود داشت و در پی آن هیچ تعهد، مسئولیت و تضمینی برای انتقال نمایشگاه‌ها از تهران به شهر آفتاب وجود نداشت. اما بعد از آسیب شناسی این موضوع در حال حاضر موفق شده ایم زیرساخت‌های حقوقی را آماده کنیم و در همین راستا دولت در تاریخ 15 اسفندماه 97 با انتقال نمایشگاه های پرمخاطب موافقت کرد و موضوع به کمیسیون تخصصی ارجاع شد و به اتفاق آرا دولت مکلف شد تا  فقط در حوزه سیاست گذاری بر اساس اصول قانون اساسی و برنامه‌های 5 ساله ورود کرده و اجرا را به بخش خصوصی واگذار کند و از همه مهم تر این که کلیه سازمان‌ها و نهادها از جمله وزارت صمت، متعهد شدند که نمایشگاه هایشان را به شهر آفتاب منتقل کنند و این مسئله مورد حمایت وزارت کشور، فرمانده نیروی انتظامی، سازمان بازرسی، شورایعالی ترافیک و استانداری قرار گرفته است. این نویدی برای سایت نمایشگاهی شهر آفتاب است که از لحاظ حقوقی همه نهادهای حکومتی و کسانی که دست اندرکار برگزاری نمایشگاه هستند، مکلف شده اند به منظورکاهش ترافیک، آلودگی‌های زیست محیطی و کاهش هزینه‌های مدیریت شهری، نمایشگاه‌ها را از شهر تهران به شهر آفتاب منتقل کنند.

درکنار انتقال نمایشگاه ها به شهر آفتاب، برای جذب مخاطبان چه اقداماتی انجام داده اید؟

در این زمینه ایجاد جاذبه‌های مختلف در دستور کار قرار گرفته است تا به طورکلی این منطقه را به شهر نمایشگاهی و مرکز همایش‌های بین المللی تبدیل کنیم. جاذبه‌های اقامتی، گردشگری، تفریحی، ورزشی، تجاری، بازرگانی در دستور کار شهرداری تهران قرار گرفته است و برنامه های آن طراحی شده است که امیدواریم به زودی به مرحله اجرایی برسد. همچنین تبدیل نمایشگاه شهر آفتاب به منطقه آزاد تجاری و اتصال آن به منطقه آزاد تجاری فرودگاه امام خمینی در دستور کار قرار گرفته است و خوشبختانه این مورد نیز مورد موافقت دولت، کمیسیون تخصصی، شورایعالی شهرسازی و نهادهای مرتبط قرار دارد، اما اجرا شدن این برنامه ها فعلا با دو مشکل اساسی از جمله تحریم‌ها و بحران کرونا مواجه شده است.

اما برای سایت شهر آفتاب ماموریت‌های جدیدی مطرح و پیشنهاد داده‌ایم. به این صورت که غیر از برگزاری نمایشگاه ها به سمت و سویی حرکت کنیم که در کنار برگزاری نمایشگاه ها، نمایشگاه شهر آفتاب به یکی از پایانه های صادراتی برای کشور تبدیل شود. همان گونه که در دیداری که با اعضای اتاق بازرگانی ایران و تهران داشته‌ایم، نمایشگاه شهر آفتاب را متعلق به تجار، بازرگانان، صنعتگران و تولیدکنندگان کشور می دانیم.

خوشبختانه به تازگی میزبان حضور مدیران و روسای اتاق‌های بازرگانی ایران و تهران در نمایشگاه شهر آفتاب بوده‌ایم که موجب شد از ظرفیت و امکانات بالقوه ای که در شهر آفتاب وجو دارد بازدید کرده و بسیار مورد استقبال قرار گیرد. این بازدید همچنین موجب شد که ما مذاکرات جدی داشته باشیم و تفاهم نامه سه جانبه ای میان کنفدراسیون صادرات ایران، کمیسیون صادرات غیرنفتی ایران و شرکت نمایشگاه های بین المللی شهر آفتاب به امضا برسد.

ارزیابی شما از عملکرد صنعت نمایشگاهی چیست و این رکود حاکم برصنعت از کجا نشات می گیرد؟

دو عامل تحریم و بیماری کرونا تاثیر جدی بر حوزه فعالیت‌های نمایشگاهی گذاشته است و نمایشگاه‌ها در سراسر کشور با مشکل برگزاری مواجه شده اند. در واقع نمایشگاه‌ها زمانی رونق پیدا می‌کنند که در حد و استانداردهای بین المللی برگزار شوند. صرفا حضور شرکت‌های داخلی در نمایشگاه کافی نیست و نمی‌تواند انتظاراتی که جامعه اقتصادی، بازرگانان، تجار و تولید کنندگان از برگزاری و مشارکت در نمایشگاه دارند، فراهم سازد. زمانی می‌توانیم به جهش تولید برسیم که بتوانیم در حد و قواره بین المللی کار کنیم. باید شرکت‌های خارجی، تولید کنندگان، واردکنندگان و همه فعالان اقتصادی داخلی و خارجی در نمایشگاه حضور پیدا کنند. متاسفانه تحریم‌های ظالمانه آمریکا بعد از برجام باعث شد که شرکت‌های خارجی نتوانند در نمایشگاه های ایران حضور یابند.

از سوی دیگر بحران شیوع بیماری کرونا باعث شده است تا صنعت نمایشگاهی در حالت تعلیق به سر ببرد. از اوایل اسفند 98 تا به امروز به دلیل تصمیمات ستاد کرونا نتوانسته ایم نمایشگاهی را برگزار کنیم و اکثر نمایشگاه‌ها، تاریخ برگزاری خود را به ماه‌های آینده منتقل کرده اند. طبیعتا سلامت جامعه و دوری مردم از بیماری و حفظ پروتکل‌های بهداشتی برای ما ضروری است و نمی‌توانیم جان انسان‌ها را به خطر بیندازیم که نمایشگاه برگزار کنیم. به هر حال به جهت مراعات پروتکل‌های بهداشتی و حفظ سلامت جامعه، قطعا از تصمیمات ستاد کرونا و مقامات عالیرتبه کشور اطاعت می‌کنیم و اگر به ما دستور بازگشایی ندهند مکلف به ملاحظه هستیم.

درواقع معتقدید با شیوع بیماری کرونا نباید هیچ تلاشی برای برگزاری نمایشگاه ها شود، حتی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌های اجتماعی؟

خیر – معتقدم که باید تلاش کنیم و زیرساخت‌های برگزاری نمایشگاه‌ها را به شکلی که به سلامت جامعه لطمه وارد نشود، آماده کنیم و مسئولان تصمیم گیر را به این اقناع برسانیم که برگزاری نمایشگاه یک ضرورت اقتصادی است و برای توسعه صادرات باید نمایشگاه برگزار شود و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی ثابت کنیم که برگزاری نمایشگاه‌ به سلامت جامعه لطمه نمی‌زند، اما از آن جایی که برگزاری نمایشگاه‌ها درحوزه تصمیمات ملی است، زیرا بسیاری از مشاغل کشور و اجتماعات مردم با آن سر و کار دارند و ستاد ملی مبارزه با کروتا نیز اعلام کرده که اجتماعات بیش از ده نفر ممنوع است و این در حالی است که نمایشگاه با اجتماعات بیش از ده‌ها نفر برگزار می‌شود، بنابراین اینجا معذور هستیم و با تصمیمات مقامات عالیرتبه و ستاد ملی مبارزه با کرونا هماهنگ حرکت می‌کنیم.

چگونه می توان از این تهدید به نفع حوزه نمایشگاهی فرصت سازی کرد؟

بحران کرونا می تواند مزیت‌های مثبتی برای صنعت نمایشگاهی داشته باشد و باعث شود به سمت و سویی برویم که بتوانیم نمایشگاه ها را مطابق با استانداردهای روز دنیا برگزار کنیم و به سوی تخصصی شدن پیش برویم. در این زمینه باید مخاطب اصلی کالای ایرانی، خارجی و هر محصولی که در داخل نمایشگاه قرار می‌گیرد را شناسایی کنیم و با ایجاد بانک اطلاعاتی، مجری را مکلف کنیم که بر اساس این بانک اطلاعاتی صرفا مخاطبان اصلی نمایشگاه‌ها را برای بازدید دعوت کنند.

چه مشکلات و موانع زیر ساختی در صنعت نمایشگاهی وجود دارد که مانع رشد و گسترش آن شده است؟

ظرفیت کشور ما برای توسعه نمایشگاه و توسعه صادرات بالاست، ولی یکی از موانع بسیار مهمی که در حوزه اقتصاد و در حوزه توسعه صادرات مشکل ایجاد کرده است اقتصاد دولتی است. اقتصاد وقتی در اختیار دولت قرار می‌گیرد با تدبیر و شیوه‌های مدیریت دولتی پیش می رود و نمی‌تواند رونق پیدا کند، درست مانند صنعت نمایشگاهی که در اختیار دولت است و دولت خود را نماینده صنعت نمایشگاهی در کشور معرفی می کند. این در حالی است که هرجا کار به بخش خصوصی سپرده شده است موفقیت به همراه داشته است و هرجا کار را به دولت سپرده ایم آن انتظاری که داشته ایم حاصل نشده است. متاسفانه در حوزه نمایشگاهی دولت با بخش خصوصی به صورت جدی رقابت می‌کند که این خلاف قانون است و این موضوع در کمیسیون تخصصی و زیربنایی دولت تصویب شده است که دولت حق تصدی گری ندارد و باید فقط سیاست گذاری کند، ولی متاسفانه بخش دولتی برگزار کننده نمایشگاه‌ها با بخش خصوصی برگزار کننده نمایشگاه‌ها رقابت می‌کند.

چرا برخی دولتمردان مانع انتقال نمایشگاه های پرمخاطب به سایت نمایشگاهی شهر آفتاب می شوند؟ مگر برای مردم کار نمی‌کنیم و قرار نیست در خدمت مردم باشیم؟ مگر قرار نیست آسایش و آرامش و امنیت روحی روانی مردم و سلامت مردم در دستور کارمان قرار بگیرد؟ چرا باید بخش دولتی تلاش کند که این اتفاق نیافتد؟ این سوالات جدی است.

سخن آخر...

اعتقاد و باور بنده بر این است که هیچ سازمان، شرکت و حوزه فعالیتی در هر زمینه ای بدون همکاری و تعامل با رسانه‌ها امکان پذیر نیست. یکی از بازوان توانمند و قدرتمند مدیران، سازمان‌ها و شرکت‌ها اصحاب رسانه هستند. مدیران و سازمان‌ها از برخوردهای چالشی اصحاب رسانه نباید نگران باشند. نباید از پیگیری و جدیت خبرنگاران ناراحت شوند و به آن‌ها بر بخورد. به چالش گرفتن مدیران و عملکرد آنها از سوی اصحاب رسانه باعث می‌شود مدیران و سازمان‌ها تلاش بیشتری کنند و نقص کار را بهتر ببینند و در تصمیم گیری‌ها، برنامه‌ها و اراده هایشان تجدید نظر داشته باشند. هرچقدر اصحاب رسانه و خبرنگاران با مدیران و نهادهای خدمات رسانی -اعم از خصوصی و دولتی- چالشی تر باشند امکان رشد و ترقی و پیشرفت بیشتر خواهد بود.